Herinneringe aan miene pap

met d'n Buick nao de Nedinsco

Ózze pap dae werkde op de Nedinsco, hae waas dao werkmeister van alle dreiers en fraezers. Maar as minse aan ózze Sjak vroge: ‘Wao werk diene pap?’. Dan zag Sjak metein: ‘Ózze pap dae werk neet, dae is báás’. Iddere morge, al veurdet weej oèt bed ware, stapde ózze pap al op ziene fiets op waeg nao de Meulesingel in de stad. In waer en wind, in veur- en taegespood. Van 1934 wies 1974, noeëit maar dan ouk noeëit einen daag krank gewaes. ‘Dae dink det ’t zónder um neet doorgeit’, zag ós mam waal ens as hae met hoeëge koorts toch op dae fiets stapde. 

Sóms ging ik waal ens kièke wao ózze pap werkde, maar ik kwaam neet wiejer as die groeëte paort beej det binneplaetske. Ik klampde mich dan met mien vingerkes vas aan d’n draod. Douwde miene snufferd d’r taegenaan en spiensde of ik ózze pap ziene fiets zoog staon. En as ik niejsgierig wat woel weite euver zien werk, dan mós ik um det vraoge.

‘Pap, wat beteikent Nedinsco eigelik?’. Det is de aafkorting van Nederlandse Instrumenten Compagnie, weej ware vruueger ónderdeil van Carl Zeiss oèt Jena, det leet in Pruusses.

‘Pap, make ze dao de blaos-instrumente veur de Hermenie?’. Nae jóng, lachde hae dan, weej make vaerekièkers en hièl ingewikkelde maet-apparatuur veur ’t leger en lestige ónderdeile veur groeëte machines.

‘Pap, heb geej dan veur de Pruusse gewerk?’. Zeker neet jóng, en nao d’n oorlog haet d’n Beus de febriek euvergenaome. Taegeswäördig werke weej veur bedriève as Holland Signaal, Philips, maar ouk veur ’t Nederlands leger.

‘Pap, waor is daen hoeëge veerkente witte tore eigelik veur?’. Baovenop daen toren waere die optische instrumente getes, oètgerich en aafgesteld. Det doon ze met hölp van de umringende kerktaores.

In 1959 waas ózze pap 25 jaor op de Nedinsco, en det meus thoès groeët gevierd waere. Noow vierde weej waal idder jaor Blièrickse kermis beej ós thoès met de Pinkstere. En dan kwaam ‘n groeët deil van de femilie van beids kante. Dan kwaam d’r fruitvlaai met kóffie op taofel en de kaetel sóndigse soep waas ens zoeë groeët as gewuuënlik. Ouk met miene kemunie waas d’r natuurlik fieës, maar dit sloog ech alles. De schuuefdeure ginge wièd aope, in de veur- en in de hoèskamer woort alles aan de kant gezatte of nao baove versjouwd. D’r kwame geheurde klapsteulkes en täöfelkes in, met daor euver haer van det wit pepeer. Met pienaeskes aan d’n ónderkant vasgezatte. D’r kwame asbek, en beerglaze op met sigrette en sigaerkes. In de kelder stónde ens zoeë vuul vlaaie as met de kermis, maar ouk limonaat en schale met kalde schóttel met luikskes, kumkummerkes en gevulde eier. Van ’t Kruukske brachte ze flesse sterken drank en stapels kratte beer. De sterken drank ging veilig nao ’t kelderschaap en de kratte beer naor de beejkeuke. En dao stónd ós groeëte zaoterdigse waskuuëp met water en dieke blök iës van de Joode oèt de stad um ’t beer te keule.

Wat ’n gezellig knalfieës, ik kwaam ouge en oère tekort. ’t Waas bómvol in hoès met allemaol minse van ’t werk en de femilie. En ik kraosde dao tösse door en noom ’t allemaol in mich op. En ouk de limonaat, de vlaai, de kalde schóttel en veural de sperjus-in-de-schink-gerold noom ik good in mich op. En ózze pap genoot wie ik um nog noeëit had gezeen. Ein straolend middelpunt, un ech fieësverke en ’t veel mich op det ze allemaol respek veur um heie. En zelfs ’n klein jungske van 12, wie ik toen waas, had in de smièze det ózze pap neet allein beej ós thoès good waas geleje. Sómmige dinger van daen daag vergaet ik van-ze-laeve neet. 

Kump d’r eine van ’t huuske, zaet dae taege ózze pap: ‘Piet, waorum hink eigelik die fietsepómp beej dich op de pleej?’. Waorop ózze pap naeve zien neus aaf zaet: ‘Ik zal toch aaf en toe mien fentielke mótte doorblaoze!’. Ik snapde det toen neet, maar idderein mós hertelik lache.

Mien aldste en knapste zuske zoot tösse ózze pap en unne kollega in. Sleit dae unne erm um mien zuske en kiek dae ózze pap aan: ‘Piet, as ik det as mien vruiwke eindelik met nao baove had gekrege, dan zaagde ik de trap aaf’. Ouk det snapde ik toen nag neet.

Wat ik ouk neet mièr vergaet, op ’n gegaeve moment haet d’r zich 'ne collega beer gehaold in de beejkeuke, kump truuk de kamer in en zaet keihard: ‘Zien d’r nag minse die ’t lièk wille zeen?’. Idderein kiek op. Nou, ik waal en spoojde mich met nag ’n paar nao de beejkeuke. Leet d’r dao eine met un duchtig stök in de hakke oètgeteld in zien sóndigse pak tösse de kratte beer. Det zal hae nag dök hebbe mótte hure.

Ein van die schoeën vrouwluuj van ’t werk waas Hannelore Roggeveen. Det werkde ouk veur ózze pap, en die twieë zote met det fieës same lekker doeën beejein kwats te verkoupe. Ik dóch, effe ózze pap in de gater halde en ik zat mich aan d’n andere kant naeve Hannelore. Det had net det jaor det leedje van ‘Meuderke leef’ gezónge. Maar ’t moch neet zinge op de Jocusplaat, want ’t waas genne echte hofzenger. Tiepies weer die van euver de brök! ’t Pakde miene pap en mich stevig um de schouwer, trok ós naor zich toe en zag: ‘Dao gaon we haer jónges’. En zat det moeëje leedje in met zien prachtige oèt-doèzende-te-herkinne stum. En idderein galderde effe later in hoèze Tietelaer van ‘Meuderke leef, ik zal mich good gedrage . . ‘. Det weit ik nag hièl good, en met mien 12 jaor wis ik op det moment metein: ‘Det wil ik ouk’. Ein tóf vrouwmes beej d’n einen erm, ’n glaas beer in de ander hand, wat schaele wazel verkoupe en wat veur dich oèt galdere. Det huuert beej Blièrick, det huuert beej mich.

‘Det is d’n Beus’, zag ózze pap en wees nao unne mins dae gewoèn lol had net wie die ander. En die zote te kièke nao de ièrste dansstelle die ózze moeëj betegelde gank oèt probeerde. D’n Beus kwaam nao miene pap en zag: ‘Ik mót nag wat ophaole in de stad Piet, maar ik heb gedrónke, kin diene zoon al rieje’. Det ging ózze pap toch wat wièd, maar mich neet. En effe later, of geej ’t gluif of neet, zoot ik veur ’t ièrs van-ze-laeve achter ’t stuur van unne echte auto. En wat veur eine! Zónne dieke Amerikaanse Buick, dae zoeë good pas beej unne directeur van zón bedrièf. Ós Mieke leet zich det ouk neet óntneme en drökde zich stiekem achterin de laere kösses. Nao ’n paar instruksies en met d’n Beus met ein hand aan ’t stuur reej ik haer-en-truuk nao de stad met daen dieke bak. Ik herinner mich nag elken hook dae we meuste neme. En ouk idders kièr det ’t haos verkièrd ging veul ik noow nag in miene boèk. Maar ouk die (zjeloerse) gezichter van mien vrinde oèt de Lieuwerikstraot. ’n Ónvergaetelikke belaevenis.

’t Waas al laat en vuul later as gewuuënlik meus ik nao bed. Ónder ging ’t fieës gewoèn door. En die luch van rouk, beer en ’n vleugje zweit zwemelde euver de trap umhoeëg naeve mien neusgaetjes. Ik loog te genete van det geweldige fieës, det ik noeëits mièr zal vergaete. En ik belaofde mich zelf hièl plechtig: beej idder volgend fieës zal ik bliève plekke wies ’t lets. En dao heb ik mich altièd aan gehalde.

Daen daag veulde ik wat gelök beteikende, en ik veel gelökkig in slaop. 

[ein verhäölke oèt mien book 'Kaoreblome']