Ings veur ’n ingelke

Ózze pap det waas unne verwoede visser, en as dae vreej had van zien werk zoot hae óf aan de Wassum óf aan de Majjum. As se ’t beej ós thoès waal ens heie euver doeëdgaon, dan zag ózze pap altièd: ‘Tuut, maak dich euver mich maar gen zörg, ik sterf ‘ne plotselinge doeëd. En ouk nag aan ’t water’. Waorop ós mam dan smiespelde: ‘Det is nogal klook, wao mót det anders gebeure’. En zoeë is ’t ouk oètgekómme, hae is aan de visvièver in Grubbevors aan ‘ne hertstilstand gestorve. Presiès wie hae det veurspeld had. Maar dao hebbe we 't noow neet euver. Zoeë as iddere vader, druimde ouk miene pap det ziene zoon net wie hae fanatiek ging visse. He haet det ouk dök zat geprobeerd, maar det is ’t neet gewaore. Allein die passie veur ’n hobby heb ik van um euvergenaome, dan waal neet veur ’t visse, maar veur mien atletiek. 

'n Biezónder veurval haet d’r zeker aan beejgedrage. Ouk dit is weer ech gebeurd, want ik weit ’t nag zoeë good. ’t Waas in 1957, ik waas 10 jaor en gebeurde in de vakansie-tièd. Ózze pap had gisteraovend aafgespraoke met miene ome Sra, dae we Aatje neumde, det se same nao de Kaolentip zuje gaon. Met ós mam had-e geregeld det ózze Jan ouk met zuuj gaon, ikke dus. Ós mam zörgde veur de proviand, en veur mich woort un visgaertje inein gefiespernöld. En ik mós hièl good oplette wie hae det deej. Baove in ózze schop loog ‘ne dieke boes van die bamboe-stökskes. Dreej stekskes van unne maeter lank woorte beejein-passend oètgezoch, ’n diek, ’n dunner en ’n spits toeloupend. Veurzichtig schoof hae die ’n bietje dreiend inein, en pakde mien niej gaerdje van dreej maeter in zien rechterhand. ‘Zjieppp . . . zjieppp . . .’, zag die gaerd wie hae ze op en neer bewoog as of hae ze dinkbeeldig ingoeëjde in ’t water. ‘Heej, hald us vas’, zag hae taege mich. En ik probeerde ouk ens in te goeëje: ‘Pfff . . . tik’, zag de gaerd wie ze op ’t meurke van ózze plaats tikde. ‘Det geis-e mich neet doon, altièd kièke det d’r gen moor of struùk veur dich staon as-e ingoeëjs, want anders zien we wiejer van hoès’, kreeg ik stichtend te hure. Intösse zoot ózze pap wièdbeins op unne stool en zóch naor un geschikte visvièm veur mien gaerdje. ‘Hald det dink ens stil schravelvot’, zag ózze pap, en probeerde met ’n stökske fentiel die visvièm aan d’n toep van de gaerd vas te make. ‘En noow kump ut ‘t linke, neet mièr bewaege’. Ózze pap pakde tösse twieë vingers zón klein ingelke, dreide op ’n speciale meneer die visvièm um det ingelke, beet det ingelke tösse zien veurtand en trok die vièm strak aan. ‘Det zit’, zag hae hièl gruuets en rolde de vièm um ’n veurbewerk plenkske, aafgehaold van 'n holtere sigarekisje, en zat det vas met ‘ne wekrink aan d’n toep van mien gaerd.

Ós mam had de tas met bóttramme, thieë veur ózze pap en aanling veur mich ingepak, ózze pap had de twieë visgaerde met alde schoonreme aan de stang van ziene fiets vasgemak. ‘Kóm op jóng, we gaon . . .’, ik mós met twieë bein aan eine kant veur op de stang gaon zitte en we ginge op paad. ‘Hojje hè, en let good op dae jóng’, zweide ós mam de twieë loze vissertjes oèt. Same op waeg nao 'n gezamelikke hobby beej de Kaolentip, erges tösse Blièrick en Grubbevors, ’n stökske veurbeej de Wiènkelder. We stapde aaf beej de pindraod, en daor achter loog dae rare oètgestrekde bölt parallel aan de Majjem. Dieke verwaerde veerkentige deepbroeëne balke stónde op gelièke aafstande aan ’t water, zwaor leunend taege de wal. Van die doorgeroesde ièzere profiele probeerde veur de kloeëte van de hermenie die balke vas te halde in dae grillige steile wal. Hoeëge struùk en kleine gaele zandstrendjes vormde naeven-ein de euvergank van land naor water. Allein al daen aanblik goof mich de rillinge euver de rök, ’t zoog d’r wat spoeëkechtig oèt. Heej mós se snachs neet zièn.

Aatje had zien visplaetske al ingenaome, hae keek wat schuuns umhoeëg en d’r kwaam nag net ‘Hoj’ oèt. ‘Aah, wille ze ouk ’n bietje biète’, vroog miene pap, maar Aatje goof gen sjoege. Nouw, det wuurt 'ne gezellige middig, dóch ik. Miene pap makde mien gaerdje klaor, en ik kreeg mien eige piepkleine vissteulke. ‘Gank dich maar ens zitte’, zag-e en goof mich ’n sneej druuege mik. ‘Zoeë, dao pak se ’n klein stökske van aaf, wat fóchtig make in de moel, en dan ’n bölke van dreie tösse dien klevièterkes’. Hièl veurzichtig ging det bölke aan ’t ingelke, en ik móch ‘zjiepp . . ploepp’ ingoeëje. ‘En det ingoeëje duis se stroum-op, en as ’t wièd genóg is aafgedreve, dan haol se op en goeëjs-e weer in. En as d’n dobber óndergeit, dan heb se beet en dan rup se mich maar’. En daor zoot ik dan, ingespanne en vervaeld dae moeëj gekleurde dobber in de gater te halde. En stelde mich veur wie ónder water det bölke deig met woort getrokke door de struiming. En wie ’t ièrste väörke kwaam zoebele aan mien bölke deig. 

Miene pap waas zich net aan 't installere wie ’t gebeurde. Wat wiejer op hoorte we inens unne mins schrieëwe wie un verke det aan 'n mets hink. Ik schrók mich ’t laplazerus, 't hert klopde mich in de kael, ’n klein kind had ik dökker hure schrieëwe, maar ‘ne groeëte mins!!?? Ózze pap rende wie ‘ne gek naor de plaats waor ’t geschrieëf vanaaf kwaam. En Aatje d’r wat hölterig achteraan, en ik dao weer achteraan op veilige aafstand. Aan de rand van de Majjem stónd ‘ne mins aanhaldend te schrieëwe, wild stampend met allebei zien puuet. Ein hand zweiend in de lóch en die ander hièl stil op zien lip. ‘Potnondedju’, huur ik Aatje zegge, ‘dae haet zich ’n ingelke in de lip getrokke’. ‘Hald dich um ‘s vas’, zag miene pap taege Aatje. Noow mót ge waal weite det Aatje zoeë sterk as ’n paerd waas, en wat dae vaspakde! Dae mins kós inderdaad waal nag net geluued oètbringe, maar neet mièr van die rare fratse oèthaole. Miene pap haolde ’t zakmetske oèt zien bóksetes, en ik waogde mich wat doeënderbeej. Hièl veurzichtig sneej miene pap de vièm los van ’t ingelke en haolde hièl zörgzaam met ’t waerhäökske met, det gebaoge ingelke door de lip van dae mins. Dae mins leep paars aan, en de zoogs, dae verrekde van de pièn. ‘Zoeë, daen dougeneet is d’r oèt’, zag miene pap, en stook det bebloojde ingelke 'n bietje gruuets umhoeëg. Aatje verlosde dae mins oèt zien bankschroeëf, en 't slachoffer speejde ’t blood oèt zien moel. En ik dóch hièl gemein: ‘Zoeë, noow wet se ouk ens wie det is . . . ‘.

Miene pap en Aatje krege ’n sigret aangebaoje as dank. En alle veer ginge we door waor we veur gekómme ware: visse. As of d'r niks gebeurd waas. Maar beej mich waas d’r iets geknap. ’t Waas meschiens ‘n keteerke later, ik zoot noow gans anders naor dae kloeëte dobber te kièke. ‘Veule die visse det ouk zoeë as se in det ingelke biète’, vroog ik. ‘Maar nae jóng, maak dich gen dieke bein, die visse veule det neet’, kreeg ik as antwaord. En veur ’t ièrs van-ze-laeve gluifde ik miene pap neet, haolde mien gaertje op, en froemelde det bölke deig d’r vanaaf. De res van de middig dreef ’n neks ingelke ónder miene dobber met-euver, en stiekem goeëjde ik stökskes van die sneej druuege mik in de Majjem. Wièd genóg van daen dobber. Ik meus lache wie ik ’n viske zoog sloebere aan ’n stökske mik, en rónd miene roeëd-wit geverfde dobber bleef ’t röstig. ‘Ik snap d’r niks van, des dich genne beet kriègs’, zag miene pap. ‘Mak niks oèt’, zag ik. Want ik wis waal baeter, det visse is niks veur Jantje. 

Ik deilde met allemaol die viskes dezelfde ings veur det ingelke.