zaterdag 26 februari 2022

Kluuetje of unnen Dumpel

Tussen het Fort en de Maas lag ooit een natuurlijk heuveltje. Aan de zuidkant vóór het veerhuis de Staay in de richting van het dorp, de karren die van het veer afkwamen moesten om deze bult een kleine omweg maken. Op oude betrouwbare kaarten staat dit heuveltje duidelijk aangegeven. En zelfs op oude foto’s zien we onmiskenbaar dit Kluuetje liggen. Helaas, zoals zoveel, is ook dit met de Venlose omwenteling verdwenen.

Nu was het nog even zoeken in oude geschreven bronnen of we er iets van vinden. En ja hoor, in diverse aanduidingen is het terug te lezen. Het werd Kloetken, Klootken, Clothen, Klodje of Dompel genoemd. En heel chique in het Frans zelfs Montagne, maar dat is echt te veel eer.

De verklaring lijkt vrij duidelijk. Want met een kloot wordt hier een aardkloot of een aardbol bedoeld. De link naar teelbal lijkt wat snel getrokken, maar mag natuurlijk ook. En een dompel is een bult, of gewoon op z’n Blericks unnen dumpel. Hieronder vinden we drie voorbeelden, de bronnen zijn bij mij bekend:

-   Meynart Mertenszoon en Katherine zijn echtgenote dragen aan de religieuzen van het klooster in der Oeden (Genooi) over: een perceel grond, geheten dat Kloetken, gelegen beneden der Aest aan de Maas (1420).

-   Ao 1592 den 29 septembris hefft Peter Trefferss ein hant ghewonnen beneven Hillicken opgeen Maess, sijner moeder aen dreij vierdel lantz genant den Dompel off dat Cloetien und gelegen aller neest Schoetelkenss hoeff lant und neven Hendrick de Fuckert lant und ghilt jaerlix iij hollantz (1592).

-   l’auberge de Staij près de fort St.Michel, et la prairie que nous avons appellé dans notre précedent rapport la Montagne qui n’est pas séparée de cette maison que par la chemin qui conduit de la Meuse au dit fort ainsi qu’au Paijs de Kessel (1764).

Ik ben nog eens wezen kijken, maar niets herinnert nog geografisch aan dit stukje Blerickse historie. Alles is afgegraven om de Maas ruimte te geven!? Als ik de andere kant op kijk word ik treurig als ik me bedenk dat hier straks 500 huizen worden gebouwd. Op dat lapje grond dat doordrenkt is met bloedige historie. Dat bij hoogwater van de Maas onder water kwam te staan. Eigenlijk hoop je dat de Maas de bouwplannen nog ’n keer kan dwarsbomen. 

Alleen zal het Kluuetje of d’n Dumpel dan niet meer eigenwijs boven het water uitsteken.