Hald dich ze stóm dan hald ik ze erm

Ieuwelank waas det un gezaegende aafspraok tösse pestoèr en de notabele van idder dörp. Wat zulle ze det döks taegen-ein gezag hebbe ónder de walm van un gojje sigaar en baove ut nippe aan un deur Frans kónjekske. Woels se un lepke grónd op diene naam hebbe, dan woort det taege betaling door de notaris van ut dörp in un akte vasgelag. Det geld veur det lepke grónd woort gelieënd taege hoeëge rente beej dun bankdirecteur. Tuurlik brach det lepke grónd te weinig op en meus pap dur beej gaon werke in de febriek. En werk kreeg se allein as se van pestoèr un breefke van good gedraàg hads weite te kriège. En zoeë poejakde un gans dörp zich te verrekke um de dreej notabele rièker te make. Pestoèr streuide iddere zóndaag as zalt in de wónd ouk nog ens ziene dónderpraek oèt euver die ermood-zeiers. Met respek veur ut gezag, euvergave aan de kerk, loeihard poejakke veur eur gezin en met laeve in einvoud zuuje ze un plaetske in dun hemel verdene. Hald dich ze stóm dan hald ik ze erm waas de kloe van ut verhaol. Inens begreep ik ózze pap!

Ózze pap ging noeits nao de kerk en haet noeits van-ze-laeve geld geliènd. Ózze pap haet mich gelièrd um te gluive in dinger die dich veuroèt bringe en neet aafdwinge. As se wat wils koupe mós se dur ièrs veur werke en spare, neet andersum. Ózze pap waas van 1909 en ik bin van 1947. Tuurlik heb ik mien eige kinder verteld wat ózze pap mich gelièrd haet, maar de tieje zièn veranderd. Pestoèr, notaris en bankdirecteur hebbe niks mièr euver ós te zegge. Alhoewel.

In 2005 bin ik vervruùg gepensioneerd. Wrièf ut dur maar in, wat bis dich unne mazzelaer huùr ik óch dinke. Zoeë veulde ik mich toen ouk, maar nao 17 jaor pensioen veul ik mich alsmaar mièr wièd truuk gegoeid in dun tièd. De gepensioneerde van taegeswäördig zièn de ermood-zeiers gewaore van hónderd jaor truuk. We huùre dur neet mièr beej, we kriège dur noeits wat beej, eigelik zièn we euver, we veule ós neet mièr gewins. We zièn tot las, ze ware ós leever kwièt as rièk, we huùre dur neet mièr beej.

Toch heb ik van-ze-laeve lank gewoèn gewerk en noeits de kentjes dur aafgeloupe. Gewoèn fièrtig jaor aanein gewoèn gewerk. Noeits de zaak besosemieterd. Neet zoeë hard gepoejak wie ós elders, maar toch. Gewoèn altièd de AOW aafgedrage van ózze loeën. As beejdrage veur un solidaire AOW veur de aldere minse, en die mei-greuide met de welvaart wie zich det fetsoenlik huùrde. En vanaaf de 25 jaor krege we idder jaor unne pensioenbreef in de breevebus. Ech waor, óngelaoge. Kóste we presiès laeze wat we opgebouwd hadde en det ós pensioen gegarandeerd waas.

Maar in de aafgeloupe 17 jaor is dur hièl vuùl veranderd. Andere machhebbers hebbe ós truuk in de fuik gerómmeld van pestoèr, notaris en bankdirecteur. Allein heite ze noow ministeries en pensioenfóndse. We betale belasting euver rente die we neet mièr kriège. Ós gegarandeerd pensioen is al twieë kièr gekort en de AOW is neet mièr solidair!

Toch klage we neet, det hebbe we gelièrd van ós leeve elders. Toch doon we gewoèn vreejwilligerswerk en helpe we andere minse wao ut maar kin. Van ut bietje det we hebbe gaeve we gaer wat weg. We dörve neet te klage. Toch zitte we heej in Spanje midde in de winter te schreuie in ut zunke. Heej veule we ós gewins en zièn we weg van dae sores. Maar kwaod bin ik waal. En meschiens mièr nog bezörg, want wao mót det haer? Pensioengebouwe en ministeries kinne neet wiejer greuie as de grauwe wolke baove ós lendje. Ut is neet mièr ós geld, ut is ós aafgepak, ut is noow eur werk-kapitaal. De verschille tösse erm en rièk waere té groeët. De verschille tösse minse die dinke det zeej de deens mótte oètmake en minse die zich vernederd en aafgeschaove veule bereike haos de uùterste pièngrens. 

Hald dich ze stóm dan hald ik ze erm. Wat ós elders en wat weej hebbe opgebouwd is unne gigantische spaarpot veur graaiers en aafknièpers gewaore. Wao blief ièrlikheid en ièrlik deile. Strakkes meuge we weer stumme, haopelik neet op die leugenaers maar op un ièrlik geluùd. Op minse wie mien vader en moder, die nog ut allerbeste met ós veur hadde.