Geschreve door Bestevader (Wiel Aerts) en zeker de meuijte waerd um te laeze, wie det umstreeks 1900 ging met ós schötterie. Ik heb d'r allein wat plaetjes beej gedaon van un ald gewaer en natuurlik, de schötterie veur de deur van stamlokaal Bilke Loeije op de Broekstraot. Bestevader vertelt:
Det zièn schötterieje en brankwaere, die zièn zoeëwet bestump gewaes vur d'r zoeë-wet altièd de spot met te driève gluif ik. En toch mótte ze opgerich zièn in tièje van noeëd, oorlog, revolutie, brank en ze zulle toch wal nuuëdig zièn gewaes. Of det noow lik aan ós volkskarakter um zoeëwet naeve de waeg te staon en euveral met te lache? As 't d'r op aan kump toch neet, mein ik, in d'n oorlog dae we pas gehad höbbe, höbbe we 't ouk wal ens angersum gezeen. In de staeje heie ze vruujer verplichde deens beej de schötterieje, op de dörpe neet zoeë. Ontelbaar zièn de spotleedjes oèt daen tièd wie ze nag zoeëgeneumde kemieke veurdrachte makde. Abraham de Winter, enne kemiek oèt daen tièd, in zien creatie van 'Muis de schutter', zó'n veurdrach kós me doe koupe vur dreej kwartjes, en woort op concerte veurgedrage ónger angere nag door Piet van Bert. Ze schene dök geslaope te höbbe, aan d'n teks te huùre teminste: 'Zeg mij waar moet dit nu toch henen met onz'onmisbre schutterij, slapen maar even onze benen, o ja, dan ben je er danig bij, maar toen laatst bij 't paraderen onze inspectie-generaal vroeg om een nummer te exerceren, toen, ja toen, sliepen z’allemaal.' Toch woei hae ze nag nao Indië steure as hae zóng: ‘Stuur gerust dan de schutterij naar de Atjeh negorij, heel de oorlog is opzij, berrij berrij nog er bij. Zet er dan gerust maar voor onze kleine grootmajoor, die doet zoveel voor zijn deel als tien, die niets doen in 't geheel, jongens joelen, hondjes blaffen, alles maakt ruim baan, vrouwen huilen, meisjes lachen, daar komen de schutters aan’. Zuujse det nag kinne zinge Piet? Hae is d'r nag kras genóg vur. De Blièrickse schötterie? Wie lang zuùj ze bestaon höbbe? Ze besteit troewes nag en 't besteur zal 't wal weite.
Maar wie
vader zaliger gestorve is, in 1893, is hae met militaire of nae met schöttersieër
begrave en met brankwaerhelm en schöttersmuts en lans op de kis, en Hermans
Koeëbus baejde vièf onze vaders en weesgegroete veur um as mede-oprichter van
de schötterie. Det vergaet ik noeët. In daen tièd en nag later ouk nag, wie
lang weit ik neet persies, trok ze mei oèt met enne troep zoeë groeët wie zó'n
compie infantrie. Ièrs waas ze beej d'n Dieke van Schreurs, woeë noow de
noeëdkerk steit, met vogelschete woort dao aangetraeje en den klónk 't commando
van de mejoeër: ‘Voorwaarts op Nabbe aan
en naeve Thièwes Theidoeër op de scheetrooj aan’. Det waas 'n commando en
den sloog Broekmans Karel op de tróm det de geite en kuuj op de stel zich has
lostrokke. En as den de 'fomfaar' inzat,
waas Blièrick te klein. Den góng 't d'n Baoldersewaeg op nao de scheetrooj woeë
noow det lankhoès lik van menièr Mutsaerts (óngevièr beej de virde Meulebösflat).
Op de Romeinewaeg loog zónnen dreejhook, smele, hei en eike stroèkholt, in de
midde stóng de vogel op de staak te wachte en rónkum dae staak 'n stök of vièf
zes päöl vur op te legge. Op det terrein dalik links ware zoeëwet gate en koèle
woeë gen holt stóng en dao stónge Ieëwals Han en Breerhuuskes Trui met 'n paar vaetjes
natigheid klaor um d'n dors te verdriève. Vur 't schete woort d'r nag ièrs
ennen onze vader gebaejd en den góng 't d'r aan. Iërs heie ze nag gewaere met
enne pómpstok. Van baove door de luip laje. Ièrs enne vingerhoed losse polver,
den enne duchtige loeëje kogel in 'n stök krant gedreijd en den met dae laajstok
aangestamp, zoeë vas det dae laajstok toet baove in de luip opspróng. Spannend woort
't as de vogel op 't valle waas, vur den gauw gelaaje te kriège vurdet hae
veel. Later heie ze achterlaajers met 'n petroeën, die dateerde nag oèt d'n
oorlog van 1870 (Frans-Duits) gluif ik. Enne kièr hei Pinge de smeed 'n plaat
gemak ónger dae vogel, die d'r met 'n paar scheut aaf waas, det waas niks. Maar
d'n volgende kièr makde hae d'r ein dao schóte ze zich muuj op. Dae keuning
woort, woort gehuldig door um ens flink aan de haor te trekke en den woort hae,
met de teikes van zien waerdigheid behange, met volle meziek nao 't dörp
gebrach. Bouts Toeën, dae ens de vogel aafschoot en enne flinke kop met haor, hae
waas schilder, en daobeej nag enne Frans-Jozefbaard hei, waas dao niks bliej
mei, Bolle Kuuëb op zien beurt, goof dao niks um, dae kóste ze d'r gen
oèttrekke. Dae keuning kreeg enne premie en dao mós hae 'n tón beer vur gaeve.
Later waas de schötterie nag beej Bouts Toeën en nag later in 't zelfde hoès
beej Simons Bet in de Pontanusstraot, noow de huùs van Baer Welles (nummers
43/49). Beej de schötterie huurde ouk 'n ziekefónds of krankebös, dao móste we
edere zondig eine gros brenge, beej ziekte woort fièrtig cent per daag
oètgekièrd en d'n dokter vreej, wie d'r later mièr kranke kwame en de dokters
mièr geraodpleeg woorte, waas de kas enne kier laeg en de bös woort nag
aangeslaote beej 't 'Limburgsch
Ondersteuningsfonds', maar 't góng toch neet mièr en de verplichde verzekeringe
zièn d'r vur in de plaats gekómme. Maar de schötterie besteit nag, det höb ik
dees daag nag met eige ouge gezeen. Det is met rech 'n 'ouwe taaie', maar ik zoog ze nag ens gaer wie ze waas in d'n alden
tièd.
Det zièn schötterieje en brankwaere, die zièn zoeëwet bestump gewaes vur d'r zoeë-wet altièd de spot met te driève gluif ik. En toch mótte ze opgerich zièn in tièje van noeëd, oorlog, revolutie, brank en ze zulle toch wal nuuëdig zièn gewaes. Of det noow lik aan ós volkskarakter um zoeëwet naeve de waeg te staon en euveral met te lache? As 't d'r op aan kump toch neet, mein ik, in d'n oorlog dae we pas gehad höbbe, höbbe we 't ouk wal ens angersum gezeen. In de staeje heie ze vruujer verplichde deens beej de schötterieje, op de dörpe neet zoeë. Ontelbaar zièn de spotleedjes oèt daen tièd wie ze nag zoeëgeneumde kemieke veurdrachte makde. Abraham de Winter, enne kemiek oèt daen tièd, in zien creatie van 'Muis de schutter', zó'n veurdrach kós me doe koupe vur dreej kwartjes, en woort op concerte veurgedrage ónger angere nag door Piet van Bert. Ze schene dök geslaope te höbbe, aan d'n teks te huùre teminste: 'Zeg mij waar moet dit nu toch henen met onz'onmisbre schutterij, slapen maar even onze benen, o ja, dan ben je er danig bij, maar toen laatst bij 't paraderen onze inspectie-generaal vroeg om een nummer te exerceren, toen, ja toen, sliepen z’allemaal.' Toch woei hae ze nag nao Indië steure as hae zóng: ‘Stuur gerust dan de schutterij naar de Atjeh negorij, heel de oorlog is opzij, berrij berrij nog er bij. Zet er dan gerust maar voor onze kleine grootmajoor, die doet zoveel voor zijn deel als tien, die niets doen in 't geheel, jongens joelen, hondjes blaffen, alles maakt ruim baan, vrouwen huilen, meisjes lachen, daar komen de schutters aan’. Zuujse det nag kinne zinge Piet? Hae is d'r nag kras genóg vur. De Blièrickse schötterie? Wie lang zuùj ze bestaon höbbe? Ze besteit troewes nag en 't besteur zal 't wal weite.
