Ik loos un artikel det ze belangrièke Romeinse spaore ‘euver-de-kop’ gezeen hebbe in Venlo. Metein kómme dao terech wat kritische reacties op, maar die waere ouk weer metein ‘de-kop-ingedrök’. Waorum eigelik? Naeve al die waereld-crisisse speult de groeëtste crisis in de köp van vuùl minse. Gaef ze de ruumte, ze doon gen kwaod op Facebook! Zeker heb ik ouk un meining euver die Romeinse spaore. Maar iers veuropgesteld: ik heb gaar niks taege Venlo. Dus dao alvas gen kritische reacties euver! Ik waas 15 jaor atletiek-kampioen van Venlo, ik ging altièd op de lappe in Venlo, zwóm de Maas óntelbare kiere op-en-neer, miene stamvader Franciscus Wiliquine Tutelair kump oèt Venlo en ik vertel gaer euver de Venlose maasschippers. Maar toch krièg ik beej det artikel un vraemp ónderboèkgeveul.
Kint ge dae mop van dae mikwe? Dae bleek d’r neet te zièn!
Kint ge det verhaol van die Romeinse brök? Die bleek d’r neet gelaege te hebbe!
Ik heb thoès un diek en zwaor gesubsidieerd book in de kas staon met de
titel: Venlo-Vennelo-Sablones. Zónder hard bewiès wuùrt d’r nao unne Romeinse
metropool met de naam Sablones gelöld. Mich zegke ze altièd as ik weer ens wat
bewaer:
‘Kins se det ouk wetenschappelik ónderbouwe?’. En meistal lök mich det
neet. Ik waas ouk maar unne gewoeëne neet adequaat opgeleide bedrièfskundige. Maar
veur dae neet aaflaotende zuch nao unne Romeinse vicus is det blièkbaar neet
nuuedig?
‘Meschiens zien we waal van adel?’, waorop dae gojje mins de verstendige wäörd sprook:
‘Vergaet det maar jóng, as weej van adel ware gewaes, dan hadde we det geweite. Zoeë iets belangrièks wuùrt euvergedrage’.
En det geld ouk veur dae vicus Sablones of welke naam ze d’r strakkes ouk aan wille gaeve. As se d’r waas gewaes dan hadde we det geweite! Kóm maar iers met wetenschappelikke ónderbouwing, dan bin ik de ierste dae steit te juiche. Want mien hert klop veur de vruùgste regionale geschiedenis.
Maar noow wat anders! Aan d’n
andere kant en ouk aan de meis logische kant van de Maas leet Blierick. Helaas
kump det irritant prominent as Blariaco veur op ut aller-aldste Romeinse navigatiesysteem,
de Peutingerkaart. We hove det neet wiejer wetenschappelik te ónderbouwe want
ut steit d’r gewoeën op. En aan d’n euverkant van de Maas is ut akelig laeg.
Verder weite we det ut bars van de spaore in de Blierickse grónd die Romeinse
aanwezigheid bewièze. Ik zal ze neet allemaol gaon opneume, want det baat toch
neet. Ut zien d’r ouk zoeë vuul, ik wil d’r gen vergaete. Maar die zièn blièkbaar neet
interessant genóg en mótte we veural neet wiejer ónderzeuke. Ut kós waal ens
zièn det!?
Ik bemeuj d’r mich al (aaf en toe)
45 jaor taegenaan, stel regelmaotig vraoge, schrièf d’r waal ens euver. Maar
Romeins Blierick rup gen enthousiasme, zelfs un bietje weerstand op beej ós wetenschappers, die zich leever
verschuùle in griès-witte foto’s van un middelieuws Venlo.
En dao is hielemaol niks mis mei, laote we dao gruuets op zièn.
En as se toch wille bliève zeuke, doot det dan in samenhang met allemaol die Romeinse
spaore in Noord-Limburg! Meschiens óntsteit d’r dan unne schitterende puzzle.
