vrijdag 24 februari 2023

Wat mótte we noow met poèpediekske?

Heb geej ouk gehuùrd wat ze wille met die kinderbeuk van Roald Dahl? Ut waas effe behuùrlik schrikke det bepaolde wäörd neet mier gebroek meuge waere. Wäörd as diek, lillik, stóm, vraemp en zwart kinne neet mier. Alles wat negatief kin euverkómme, mótte we in positieve zin aanpasse. Euver zwart dörf ik neet ens mier te beginne. Ouk mót alles genderneutraal waere aangepas, dieke menkes waere noow enorme persoeëne. Ut mót neet gekker waere, wae det bedink is nog te stóm um veur d’n duùvel te danse. Maar die zoeë geneumde sensitivity-readers meine det poepie serieus.

Metein meus ik dinke wat d’r dao-nao geit kómme. Wat dóch geej van die prachtige beuk oèt ós jeug: Karl May, Arendsoog en Witte Veder, Suske en Wiske, Sjors en Sjimmy, Olivier B.Bommel en Donald Duck. En Kuifje in Afrika kinne ze metein al óngezeen gans opdoeke. Maar wat is ut volgende cultuur-erfgood wat d’r aangeit?
Ut volgende zulle waal de schilderieje zièn van Michel Angelo en zien kornuite. Strakkes waere de erogene zónes van Eva met un degelik badpak en ut piemelke van Adam met un duchtige zwumbóks euvergeschilderd. De waereld is boutmaf gewaore, de zuujs haos bliej zièn des se d’r al 75 jaor bis. Ut zal ózzen tièd waal deure.
Laot die sensitivity-readers maar iers beginne met d’n Bièbel en die andere heilige beuk, die ik neet met naam dörf te neume. As se dao alles oèt haole wat aanstoeëtgaevend is dan halde ze un bukske euver wat nog dunner is as ‘Hónderd jaor Duitse humor van euver de päöl’.

Dao loog ik lets in bed euver nao te dinke wie ik weer ’s neet kós slaope. Inens vleeg ik euver-ind en roop in paniek:
‘Nae . . nae . . det kin absoluut neet ‘.
Mien vrouw schrik zich ut apezoor en griep mich vas:
‘Wat is d’r met dich aan de hand? Ut hert klop mich in de kael!’.
‘Ik mót inens dinke aan ós waordebook van Blierick. As bepaolde wäörd neet mier kinne, mótte we weer van veure aaf aan beginne’
.
‘Potverdomme, ik dóch det de waereld vergóng. Gank maar gauw weer slaope’, zag mien vrouw en dreide zich weer um.

Maar jao, det zegke ze waal, maar ós Bliericks is hièl rièk aan de moèjste wäörd veur diek, lillik, stóm, vraemp en neum maar op. Wat die sensitivity-readers negatieve aanduidinge vinde, hebbe weej det in Blierick verpak en oètgespreid in de moèjste umschrièvinge.
Die genderneutraliteit zit al un bietje in ós dialek. Dao wao de Hollanders ut hebbe euver ‘hij en zij’ zegke we heej ‘hae en het’, dus de vrouwe hebbe we al ónzijdig gemak. En wao zeej ut hebbe euver ‘vrouwen en mannen’, vatte weej det gewoèn same ónder ‘de luuj’. Pap en mam neume we de aldeluuj en taege de zuskes en breurkes zegke we de jóngeluuj.
Maar wat mótte we met die benaminge veur unne stómmerik. Meuge höllewölle en pallesaot nog waal? Ik dink ut neet! Of gewapde, klotskop, bótterkop en uulskuùke. Det kinne we toch neet allemaol opdoeke? Ouk diekköpke en foepneus kinne we gaon strepe.
Emus met un diek achterwerk beschriève weej as flaai, makvot, paj, pospaerd, schómmel of schoèf. En as vrouwe iets mier hebbe as twieë erwte op un plenkske gaeve we det aan met kómmesveur of mammedeikes. Ik mót d’r neet aan dinke det we det neet mier meuge zegke of umschriève. En wat mótte we noow met ós poèpediekske, un klein diek stróntmenke. Det zuuj gaar neet mièr meuge. Waarschienlik wuùrt det zoe-iets as un veur ziene jónge laeftièd wat groeët en stevig persuuenke det nog neet gans zindelik is.

Zeet geej det gebeure?