woensdag 30 november 2022

Na bijna vier eeuwen alsnog excuses?

Willekin Tutelair gedood door de Hollanders.

Het is 1624, we zitten midden in de Tachtigjarige Oorlog. De Noordelijke en de Zuidelijke Nederlanden voeren een schier oneindige strijd tegen de Spaanse overheersers. Zoals dat in elke oorlog gebeurt, lijden de gewone mensen het meest. Vooral de boerenbevolking in het zuiden lijdt het meest door de afwisselende belegeringen en plunderingen van Staatse en Spaanse troepen. Maar dat geldt zeker ook voor de maasschippers. Hun schepen worden geconfisqueerd en ze worden verplicht om diensten te verlenen bij bevoorrading en troepenverplaatsingen. Mede door de blokkades van de Maas ligt de maashandel praktisch stil.
Het is 16 oktober 1624, Willekin Tutelair is onderweg met een vracht houtskool van Hoei naar Luik. Hij stuurt zijn boten zorgvuldig langs de grintbanken en even vóór Seraing, ter hoogte van Val Saint Lambert, slaat het noodlot toe. Vanaf de andere oever wordt hij beschoten door de Hollanders. Hij heeft geen schijn van kans, op het open water fungeert hij als gewillige schietschijf. Hij wordt geraakt en overlijdt ter plekke.
Willekin wordt terug gebracht naar zijn woonplaats Hoei, waar hij 18 oktober in de Sint-Petruskerk wordt begraven tijdens een gezongen mis. We weten dat allemaal precies omdat de pastoor een en ander keurig heeft vermeld in het begraafboek.
 

Le 16e de 8bre 1624 fut occis Willikin Tutelaire nayveur descendant dans sa cahotte par les Hollandais, al opposit del vaulx Saint Lambert, son corps fut r’amersué à Huy le 18e et la esté ensepulturé dans notre eglise de Saint Pierre le 19e auquel on aussy avons chanté les époques. 

Zijn vrouw Jeanne de Dinant blijft berooid achter met acht kinderen, de jongste is net 4 jaar. Het zou zomaar één van de vele duizenden slachtoffers van deze oorlog zijn geweest. Maar Willekin Tutelair (1575-1624) was mijn rechtstreekse voorvader. Om precies te zijn, hij was de overgrootvader van de stamvader van alle Titulaer’s, Franciscus Wiliquin Tutelair.

De Willekin uit Hoei was maasschipper van beroep en we weten dat hij onder andere houtskool vervoerde. Hij was getrouwd met Jeanne de Dinant (+12-09-1636 in Hoei). Ze verhuisden na 1597 van Luik naar Hoei en gingen wonen in de parochie van Saint Pierre-en-Outremeuse. Samen kregen ze acht kinderen:

  1. Anne, geboren in Luik 29-03-1597
  2. Wiliquine, geboren ca.1600, overleden in Luik 17-10-1652; getrouwd met Anne Delpayre (+ 22-09-1678 in Luik).
  3. Nicolas, geboren ca.1600, overleden in Hoei 08-11-1655; getrouwd met Francoise Orbain.
  4. Henri, geboren ca.1600, getrouwd 05-10-1624 in Luik (St.Thomas) met Aïlid d’Andenne.
  5. Jean, geboren 27-05-1611 in Hoei, alwaar hij 08-11-1655 ongehuwd overlijdt.
  6. Marie, geboren 19-05-1612 in Hoei.
  7. Beatrix, geboren 30-10-1615 in Hoei, waar ze ook 15-10-1636 overlijdt.
  8. Jenne, geboren 18-09-1620 te Hoei.

Nu heb ik mijn eigen parenteel opgezet tot aan de dertiende eeuw. Zowel van vaders- als van moederszijde heb ik geen slavenhandelaren kunnen ontdekken. Wel vond ik deze laffe daad van de Staatse troepen tegen één van mijn rechtstreekse voorouders.

De excuses voor de destijdse slavenhandelaren begrijp ik maar deels, maar ze gelden niet namens het gehele Nederlandse volk en zeker niet namens mij. Maar mag ik dan wel excuses verwachten van het kabinet voor de laffe en zinloze moord op één van mijn voorouders?