zaterdag 25 oktober 2025

D’n tièd stónd efkes stil

As we beej ós zelf truuk in d’n tièd gaon dan kint idderein waal van die momènte. Ik herinner mich verschillende van die veurvalle wao-beej inens alles effe stil stónd. Van die gebeurtenisse die ós in de pauzestand zatte. Ut laeve waas effe versteind, alles um ós haer stónd stil en zelfs d’n tièd stónd efkes stil. Det zièn van die momènte die in mien geheuge gebeiteld staon. Geregeld kómme ze teveurschièn en dan belaef ik ze wie d’n daàg van gistere.

Ut waas 1952, ik waas vièf jaor. Ik waas maar einen daàg nao de bewaarschoeël gewaes en kós dao mienen dreij neet vinde. Ós mam had beslaote mich dan maar gewoeën nog un jaor thoès te halde. Det waas de ierste kier det ik bewus óntzettend vuùl van ós mam heel. Op zaoterdig meuste we allemaol in de kuùp. In de keuke woort de cocosmat opgerold en de waskuùp met werm water op de gaele balatum gezatte. Ós mam schroebde mich met un washendje met Sunlight-zeip. En dao nao moch ik nog effe in unne schoeëne pyama op de kanapee zitte. Effe later kwaam ós mam naeve mich zitte. Ik kroop zoeë doeën meugelik taege eur aan en lag miene kop op eur linker bors. Ik veulde mien wengskes roeëd gleuje, mien ougleeje woorte zwaor en ik hoord hiel häöskes ós mam eur hertje kloppe. Inens kwaam d’r un intens gelöksgeveul euver mich haer. D’n tièd stónd efkes stil en ik zakde weg in de zevenden hemel.

Ut waas 1958, ik zoot in de viefde klas van de Aloysius-schoeël. Meneer pestoeër had ós ónder de godsdiensles gevraog of we ens beej ós zelf woèje naogaon of we roeping hadde. Hae zag ouk nog det ut meschiens good waas um dao met ózze pap euver te praote. Noow waas det linke soep, ózze pap waas de meis christelikke mins dae se dich maar kins veurstelle, maar dae ging noeits nao de kerk. Ik wachde un geschik moment aaf. Zóndigmiddig zoot hae boète op ut stuupke paoling schoeën te make. Hae greep zich unne paoling oèt d’n eimer en makde met ut petatte-metske un fièn snitje um zien köpke. Dan pakde hae twieë stökskes krant. Met ein stökske pakde hae ut köpke vas, met ut ander ut liefke. En met ein vloeiende bewaeging struipde hae ut vel van de paoling. Det waas ut moment det ik um dors te vraoge:
‘Pap, ik meus van menier pastoèr aan óch vraoge of ik roeping had?’. Ózze pap zien gezich betrok, hae lag ut metske weg, vaegde zien hand aaf en keek mich met traone in de ouge aan:
‘Dae godverdommese prieëmer, wie dörf dae?’. Hae lag zien hand op mien schuiwerke en keek mich hiel serieus deep in de ouge:
‘Jóng, luùster good. Straks kriège die havergeite hae in de straot wat van die róndinge. Haopelik vins se ze dan mier aantrekkeliker as noow en wils se met eur vreeje. In det geval hebs se zeker gen roeping. Veuls se d’r gaar niks beej, dan praote we nog waal ens same, dan heb se meschiens waal roeping. En zeg maar taege pastoeër det ik nog un eppelke met um heb te schelle’. D’r kwaam inens un gerös geveul euver mich haer. Ózze pap en ik zote nog efkes beejein, ik dóch nao wat hae mich gezag had en ut waas net of d’n tièd stil stónd.

Ut waas dónderdig 7 januari 1971 op unne kalde bewolkden daàg. De gebaorte van miene twieëde zoon. Ut leep taege d’n aovend det mien destièdse vrouw meus bevalle. Ut ging neet gemekkelik want hae zuuj in stuitligging d’r oèt mótte. Ik stónd d’r beej en kós niks doon. As unne pallesaot heel ik wat aafstand um nemus in de waeg te staon. Hae kwaam iers met de beinkes en metein zoog ik ut: un jungske. Ut köpke leverde nog efkes un probleem, maar dao waas-e. Ózze nieje waereldbörger en un niej wónder. De zuster makde um wat schoeën en ik stónd d’r met de neus baovenop:
‘Is alles good zuster?’. Ze meus lache maar zei taege mich det ut unne flinke gezónde jóng waas. Ik zoog waal det de fontanel wat nao boète kwaam en ik vroog:
‘Is det normaal zuster?’. En zeej verklaorde det det kwaam door de stuitbevalling maar det ut weg zuuj trekke. Inens pakde ze miene zoon op en douwde um mich wat ónbeholpe in de erm:
‘Proficiat pap, dit is diene nieje zoon’. Hiel veurzichtig heel ik um vas en keek um veur ut iers in zien gezichje. Ik veulde un gelöksgeveul umfloers met verantwaordelikheid euver mich kómme en d’n tièd stónd efkes stil.

Ut waas in juli 1992 op de Düsseldorfer kermis. Ik waas al un tiedje gescheie en had intösse un leuk maedje op ut oug. We hadde al un paar kier met-ein gespraoke en ut klikde gewoeën. Meschiens tièd um mien vrinde kinnis te laote make en ik had mien nieje vlam oètgenuuedig mei te gaon nao de kermis in Düsseldorf. Waal linke soep, want die kómme natuurlik met van die schunnige opmerkinge. Ik weit ut nog wie d’n daàg van gistere, we hadde d’n auto weg gezatte en meuste un hoeëg talud aafloupe. Ik gaef um un hand en same lepe we nao ónder. Det waas un biezónder moment. Ut leet mien hand de gansen aovend neet mier los en det veulde erg good. Vanaaf det moment was ut ech aan. En ouk toen stónd d’n tièd effe stil.

We schriève noow 2025, we zièn intösse alweer haos 30 jaor getrouwd. Ik bin nog noeits zoeë gelökkig gewaes as die letste dertig jaor. We hebbe ós zelf en de halve waereld óntdek maar ouk zwaore taegeslaeg krege we te verwerke. We gaon smeis op tièd nao bed, we zièn muùg want we zièn de aafgeloupe jaore behuùrlik fysiek gesloop. We gaeve mekaar un paar weltruste-kusjes veur ut slaope gaon. We pakke mekaar beej de hand net wie toen in Düsseldorf. Ik veul det we same óntspanne en ik weit det ut neet lang deurt veur ik in slaop val. Ik veul det gelöksgeveul euver mich haer kómme en d’n tièd steit wie idderen aovend efkes stil.