Schoon zette

Ut is zóndagaovend 15 november 1953, ik lig in bed. Boète is ut duùster en ik huùr de wind snerpe door de kale struùk en buim. Hièl zachjes huùr ik um fluite door zón tóchspleetje in de raam. De gerdiène staon efkes bol van de wind en valle weer langzaam truuk in de ploèj. D’r steit maar eine schoòn ónder ut bed, d’n andere steit in de hoèskamer taege de schouw, ik moch d’r twieë dieke Blièrickse wortele in doon. Ik lig op de rök met allebei mien hendjes ónder miene bums, de uigskes wagewièd aope. Ut hertje klop mich in de kael, van alles speult mich door de kop. Wat zal ik mich vraoge van Sinterklaos? Wat zal ik morgevruùg vinde in miene schoòn? Ós mam haet al gezag dat ik neet vuùl heuf te verwachte! Maar toch? Zal Sinterklaos ech beej ós thoès kómme? En zal Zwarte Piet ech die twieë wortele aan ut paerd van Sinterklaos gaeve? Wat is det? Ut hertje stoek mich in de kael, ik huùr boète wat. Ik vleeg rech-op, ik kin mich neet mièr bewaege en krièg kiepevel euver mien ganse liefke. Ik huùr emus loupe op de plaats! Ik mót kièke en schuùf ut gerdienke ein bietje aan de kant. Hèhè, ut is ózze pap dae un nieje kaolekit met neutjes-veer vol mak. Ik gaon weer ligge, ik probeer mich te verzette um neet in slaop te valle. Maar det deurt neet lang.

Wae wet d’r nog van zichzelf wannièr veur ut ièrs de schoon gezatte moch waere? Wat waas det loei-spannend! Wat waas det un intens gelökzalig geveul, wat hebbe ze ós veur de gek gehalde. Maar wat guuëf mich det tot-op-vandaag un werm geveul as ik dao aan truuk dink. Det kwaam van de waek zoeë maar veurbeej toen ik zoot nao te dinke euver ut niejs wat allemaol op d’n tillevisie kwaam. De waereld um ós haer is örtelik de klöts kwièt. Un gruupke gekleurde minse wilt met Zwart unne eige tillevisie-zender beginne. De partiej veur de diere wilt belasting op sókker gaon heffe. Zoeë geneumde ‘influencers’ doon net as-of Corona neet besteit en wilt det idderein duit as-of d’r niks aan de hand is. Un stelletje garepape mak zich drök umdet we unne ‘westerse’ bóndscoach kriège. En meschiens waal ut ergste: ze wille Sinterklaos dit jaor ‘digitaal’ laote aankómme.

Smorges mak ós mam mich wakker, ik mót nao schoèl. En inens dink ik aan dae schoon! Zal-e d’r nog staon? Zal Sinterklaos zien gewaes? Ik spring oèt d’n bóch en ren nao de trap. Net op tièd weit ik mich te bedinke, want ik mót veurzichtig nao ónder. De derde traej mót ik euverslaon, want de roe van de trapluiper zit los. Ózze pap mót dae nog vaszette, maar det deurt altièd waeke beej dae.  De kamerdeur vluug aope en jaowaal, hae steit d’r nog. Ik pak um op en zeen un klein muuske zitte in miene schoon. Zón sjoklade gevuld muuske, ingepak in greun zilverpepeer, met zwarte uigskes en snuutje d’r op geteikend. 'Sinterklaos is gewaes . . .’, roop ik hiel bliej en spring door de kamer. ‘Ièrs dien bótteram op-aete . . ‘, zaet ós mam. De träönkes rolle mich euver de wange, zoeë bliej det Sinterklaos ouk aan mich gedóch haet. Hae haet zelfs neet vergaete de wortele mei te neme. Nao ut aete haol ik hièl veurzichtig ut pepeerke van det muuske, bièt un stökske van zien kuntje aaf en pak ut weer hièl presiès in.

De traone kómme mich spóntaan op as ik truuk dink aan vruùger. Ein dieke traon löp mich euver de wang as ik d’r aan dink det ós kleinkinder en achterkleinkinder dit straks mótte misse. Minse, wao zièn we met bezig. Wat gun ik die kinder wat weej vruùger belaefde! Ik probeer mich nog ens te verplaatse in det klein jungske van zes jaor. Ik wis neet baeter det Sinterklaos idder jaor oèt Spanje kwaam. Ik vroog mich neet aaf wie dae beej ós binnekwaam. Door de schouw, door de veurdeur of zoeë maar achterum. Ut enige wiechtige waas det hae kwaam en wat achterleet veur mich. Hae haet beej det menke gaar gen spaore van racisme, óngelièkheid of ónderdrökking aangewakkerd of achtergelaote. Niks van det allemaol. Ik bin ens truuk gaon zeuke op Youtube. En jaowaal huùr, de intoch van Sinterklaos in 1953 steit d’r op. Kièk d’r ens good nao, laot ut filmke ens aafloupe! Ik zeen zwarte piete met witte bein en witte hendjes. Ik zeen zwarte piete met wat vage vaege in ut gezich.

Op maondig 16 november 1953 ging ik gewoèn nao de Aloysiusschoeël, nao de ièrste klas van juffrouw Baerde. Daen aovend zote we met de ganse bubs in de keuke werm te aete, un wit lempke hóng aan ut plefónd. Mien greun muuske stónd naeven d'n telder. Midde op de taofel stónd unne groeëte kaetel met wortelestamp. Wat rook det lekker same met die lekkere broèn gesnierkde braodwors van slegter Giele. En gluif mich as ik óch zeg: det menke van zes jaor had gen inkel benöl det die twieë Blièrickse wortele oèt ziene schoòn in dae wortelestamp ware verwerk! Kinder van zes jaor zièn dao ech neet met bezig en ós elders wille allein maar ut beste veur eur kiendjes.

En astebleef, gaef al die kleine kinder unne Sinterklaos wao ze net as ik nao 67 jaor nog met zoeë vuul plezeer aan truuk dinke.