donderdag 3 december 2020

Ein vloèiespel

‘Sinterklaas kapoentje gooi wat in mijn schoentje.
Gooi wat in m’n laarsje, dank u Sinterklaasje’.
Wat waas det vruùger toch unne spannende tièd. Sinterklaos waas weer in ’t land, de zwarte Piete struinde door de dónkere straote van Blièrick op zeuk naor stoute kiendjes. Weej dörfde nauwelijks mièr in ut duùster boète te speule. We kéke veur ut slaope gaon ónder ut bed, en veur de zekerheid sóms twieë kièr. Unne inkele kièr mochte we ózze schoon zette, en smorges bleek die groeëte wortel getransformeerd naor unne appel en un taai-taai-pupke. Ut veel némus op det we daen daag toevallig ouk wortelestamp óte. Op schoèl woorte waekelang Sinterklaoze geteikend en ingekleurd. Óntelbare zwarte Piete vormde de deilers en de noemers beej de raekenles. Iddere daag woorte Sinterklaosliedjes gezónge, alles woord planmatig geregisseerd en toegewerk naor dae zesde december.
 

Weej héle toen nog genne pekskesaovend, later waal. Nae, met unne brok in de kael van de zenuwe gewoeën de aovend te veure naor bed. Al waekelang ware we hièl braaf gewaes. Hièl moeilijk véle we eindelik in slaop. En op dae bewuste volgende morge ware we al um half ach wakker, maar we mochte nog neet naor ónder. De spanning mós nog wiejer waere opgeveurd, mien moder verbrook as ièrste de spanning, die stónd op en effe later huurde we ‘rakketakketak . . . rakketakketak’. De kaolenhaard woord in de woeënkamer opgeräökeld, d’r kwame ‘zjiefff . . ‘ nieje neutjes-veer in, en de aslaaj laeg geschöd op ut besnièjde tuinpaedje. En weej zóte te smachte op de baoveste traej van de trap. Mien vader leep effe later naeve ós aaf de trap aaf en hièl gemein hoorte weej um effe later zegge:
‘Aohhh . . . aohhh, mós se toch ens kièke Tuut, wat Sinterklaos allemaol haet gebrach. Aohh, det is ech neet te geluive, is det allemaol veur ózze Jan?’. En weej maar baove aan die trap zitte nagels biète en keihard zinge:
‘Sinterklaasje, bonne bonne bonne . . .’. Eindelik, ut had ech neet mièr langer meuge deure, dao makde ós mam de deur aope:
‘Kóm maar naor ónder . . . . ‘, en roebedoebedoep, holderde-bolder van die trap aaf, die weldadige wermte van ós hoèskamer in. Wilde blikke zóchte flot in welken hoók Sinterklaos ut grei veur mich had neergezatte. En jao huùr! Daor stónd mien greune garazje te blinke, met un echte benzienepómp d’r veur met un tenk-slengske van fietse-fentiel. Hièl zorgvuldig had Sinterklaos d’r unne sjaal en ein paar winterhandschoón naeve gedrapeerd. Unne groeëte doorgezakde spéklasieman keek neer op ein paar kleurige uitekes. Naeve ein kumpke met sloek stónd un klein duueske. ‘Vlooienspel’ stónd d’r op, en d’r in zoót unne witte holtere paddestoól met un roeëd rónd dekselke met witte stippe. Mien vader reep:
‘Alleej, allemaol effe wachte met speule, we gaon ièrs same aete!’. Maar ut waas al te laat, ik zoót al op de grónd, kómpleet geobsedeerd um met die groeëte vloewe die kleine vluujkes in det umgekièrde dekselke te mikke. Miene Sinterklaos-daag waas ingevuld en kós neet mièr kepot. D’r woord waal nog flot plichmatig Dank U Sinterklaasje’ gezónge, maar ik waas alweer op zeuk naor unne nog baetere óndergrónd um die vloèie nog nauwkeuriger in det rotdekselke te mikke. Sinterklaos waas intösse stiekem d’r tösse oèt geknépe richting Spanje of ‘God-wet-waor-haer’. De spannende tièd waas in eine klap veurbeej.
 
Wat is d’r vuùl veranderd! Daor mós ik aan dinke wie we gister kedootjes aan ut inpakke ware. Ik mós de etiketjes schriève, beej ein paar kwaam ‘van Sint & Piet’ te staon. Maar beej de meiste kwaam ein etiketje met unne kersbaum en ‘Zalig Kerstfeest’ d’r op. Jao, de Sint wuùrd steeds mièr verdrónge. Vruùger waas Sinterklaos alleinhièrser tösse Sintermerte en Kersmis. Van de waek lépe we nog door ut tuincentrum, d’r hónge ‘zegge-en-schriève’ eine pepére Sinterklaos en eine pepére zwarte Piet. Hièl vluchtig beej d’n ingangk opgehange, met ein simpele bewaeging, supersnel en efficiënt weg te haole dirèk nao pekskes-aovend. Want Kersmis is hot, cool en in! Maurice de Hond probeert ós te euvertuùge det ut Kersmenke vuùl mièr bestaejt as Sinterklaos. Maar neet beej ós thoès, zelfs de adventskrans kump d’r nog neet in, dae mót nog effe wachte in de garaasj. Want Sinterklaos is in ut land, beej ós gen kerskrenskes op taofel maar paeperneut. Beej ós gen kersbónbóns beej de kóffie, maar borsplaat en taai-taai op ein schaelke. Same bliève weej genéte van die noeits vervaelende Sinterklaos-conférences van Toeën Hermans en Godfried Bomans.
 
Waere weej te ald, laote weej ós te vuùl metsleipe in die alderwetse nostalgie? Laot ze maar lölle, weej bliève ós dierbare herinneringe viere en koestere. En die kersversiering blief nog effe in de doeës.