maandag 21 oktober 2019

Un gaat in mien geheuge (1962-1963)

Ik weit neet wie det beej óch is, maar van un paar jaor op de middelbare schoeël weit ik nag maar verrekte weinig aaf. Vanaaf mien veerde joar wies 1962 kin ik mich hièl vuùl details herinnere, en dan stok ut efkes. Van de waek kwaam ik un alde klassefoto taege, ik tel 15 jónges en 4 maedjes met michzelf as straolend middelpunt. Ut is de derde klas van de ’t Blariacumcollege in Blièrick, Jantje is 14 jaor. Ik heb ze mich ein-veur-ein ónder ut vergroeëtglaàs beklots, en ik herkin met meujte maar zes veur- en achtername. De foto is euverduùdelik gemak met unne gezamelikke picknick met ós klas, maar waor? Al sleis-se mich doeëd. Ik staon d’r waal ech op, maar gans umringk met allemaol vraogteikens.

De derde klas met vuùl vraogteikens
Maar ik gaef neet op! Ik weit nag waal det ik ’s morges te voot nao schoeël leep, ik kwaam altièd op snippenäörke aan. Stevig doorloupe met un zwaore tas met beuk euver de schouwers. Beej ós achterum euver de Smeliënstraot, schuùns euver ’t kerkplein, euverstaeke beej Karel Kerp en dan dae paad naeve frietkraom van Jan de Bruyn door ut tuindorp. D’n berg op en beej dokter Zeegers links aaf euver de Willem Kloosstraot. Veur de Mulo rechsaaf, beej de Felix Timmermansstraot linksaaf en ik leep rech op die stómme holtere barakke aaf. Wie ik in de ièrste klas zoot zagte ze det in ut derde jaor de niej schoeël klaor zuuj zien. Ik heb in 1964 eindexame gedaon, maar louw loene nieje schoeël.

Ik heel mich neet vuùl op met activiteite op ’t Blariacumcollege, ik had miene atletiek en mien twieë vaste vrinde zote op de Ambachschoeël en op de Mulo. Maedjes interesseerde mich nag neet. Jao, ik waas met Carla maar det stelde neet vuùl veur. Det zoog ik allein beej Festina en as ik ièrlik bin zoog hét mich leever as ík um. Dus die veer maedjes op die foto? Ik kóm maar toet eine naam, volges mich zit ik naeve Yard Daniëls. En as de schoeël oèt waas leep ik metein dezelfde waeg weer truuk nao hoès.

Wat ik mich waal herinner is Wieger Thuijls, det is dae jóng gans links op de foto. Dae is in 1969 gestorve, det hakde d’r behuùrlik in. Ik waas in miene schoeëltièd unne kièr beej um thoès gewaes, ut waas unne hiele aardige röstige truukgetrokke jóng en woeënde op ’t Lambertusplein.

Dae midde op de foto zit, met die bein ordinair wièd oèt-er-ein det is Henny Heuvelings, wao ik nag un paar jaor bevrind met bin gewaes. We neumde um pruumke, waarschienlik umdet hae un jónger breurke waas van de proèm van Heuvelings. Pruumke waas un bietje ADHD en we ginge waal ens kaarte beej Tom en Wim Loèje op de Ièrste Graaf van Loeënstraot. Die hadde un spegel in de kamer hange en pruumke woord door ós altièd veur det spegel gemanoevreerd. Hae verloor altièd umdet weej um in de kaart kóste kièke en hae haet det noeits in de gater gehad. Dae klotskop. Met de vastelaovend telde hae ouk wievuùl glazer det we gedrónke hadde. Beej idder glaas beer haolde hae un zwaevelke oèt un zwaevelduuëske en deej det los in de tes. Van naotelle is ut noeits gekómme, want hae had al gauw un stök in de kloeëte.

Juffrouw Dohmen van Biologie
En dan helt ut op, mièr jónges en maedjes herkin ik ech neet. As ik nag wat wiejer naodink herinner ik mich det d’r un stök of vièf jónges oèt Hors beej ós in de klas zote. Dao had ik waal bewóndering veur want die kwame idderen daag met de fiets van Hors. Door raegen en wind, in de winterdaag altièd in ut schemerdónker, det waas niks veur mich. Eine kièr had ut ’s morges hièl erg ge-ieseld, ik zeen ze nag aankómme. Stièf gevraore op die fietse. Alle vièf met un ièsläögske in de haor en op de jas. Ze mochte metein nao binne van concierge Steylen en door de roèt zoog ik det die jes gewoèn rechop bleve staon van ut iès en hièl langzaam inein zakde as ze opduuëjde. Brrrrrr wat unnen ozel . . .

Wach effe, d'r kump nag unne flard oèt det gaat in mien geheuge binne. Ik weit ouk nag det we klassefuive hele in ut patronaat op de Póntanusstraot same met un paar andere klasse. D’r woord wat gedans, wat óntzettend slap ge-alde-hoèrd en de res bin ik hièl flot vergaete. Erg hè, ik begin mich un bietje te schoefte.

Wie kump det, waorum weit ik det neet mièr. Niejsgierig bin ik ens gaon zeuke op ’t internet nao ervaringe van jónges in de puberteit. Vuùl van die dinger, as ruzie make met dien elders, det kump mich neet bekind veur. Noow lete mien elders mich waal erg vreej, ik moch zelf weite wie laat ik thoès kwaam en zoeë. Maar ein kenmerk sprik mich erg aan: pubers zièn ouk erg egocentrisch. Det zal ut zièn gewaes, ik interesseerde mich in daen tièd neet zoeë vuùl veur wat d’r um mich haer gebeurde. Ik ging nao schoeël, lière ging mich bes good aaf, lang in mien bed bliève ligge ouk. En de res van d’n tièd vuùl traine beej Festina wao ouk mien twieë vrinde beej ware. En wao mien Carla euveral waas wao ik ouk waas.

Hèhè, det gaat in mien geheuge is verklaord. Maar waal erg, d’r is gewoeën un paar jaor oèt mien laeve verdwene. Stómme puberteit, maar ik heb ut toch nag ens veur de zekerheid naogevraog. Det stómme egocentrische is gelökkig ouk verdwene. hèhè . . .

En dae emus herkint op die klassefoto, dae bin ik hièl erkintelik en kleurt det gaat alsnog un bietje.