Wat hebbe Wiel Aerts (1882-1970), Jacq Grubben (1936-2024) en die schrièvers van al die Blierickse vastelaoves-tekste gemein? Die hadde ut lef um op eur eige wièze in eur eige moderstaal te schriève euver vruùger en noow. Ut ware gen goeroe’s of taalkundige want die vertelle dich was se fout duis en wie ut eigelik zuuj mótte. Wiel en Jacq c.s. schreve oèt eur hert, wie mam eur det gelierd hei. Det kin noeits fout zièn. Zeej ware mien veurbeelde wie we ut Bliericks mótte schriève, aksepteere en noeits bekritiseere. Ut is gen dictee maar un huùrspel met die moèje klanke wie mam ut zag.
Tuurlik, minse hebbe sóms hölp nuuedig um te beginne met plat schriève. 'Spellingsregels 2003 Limburgse dialecten' gaeve haldvas en cursusse van Veldeke helpe óch good op waeg. Maar gank dan óche eige waeg, schrièf veural wie ge ut zelf bedóch, gedruimp, oèt gekwazeld en belaef heb. En beschrièf die wäördjes en die klanke wie óch moder die sprook. En gaef andere ouk die ruumte.
Want Bliericks
is zón verschrikkelik moèj dialect. As ik erges wièd e-weg emus Bliericks huùr
praote dan duit mich det good, mien hert mak dan un sprungske. En laot veural niks verlaore gaon. Hebs dich ut
euver zakdook en ikke euver dezelfde zadook? Prima toch! Had dien moder ut
euver Holt-Blierick en die van mich ut euver Hou-Blierick? Waog ut neet um te
zegke det ein van die moders ut 'fout'
had! De meiste hebbe ut euver unne dieke boer, nou ik zeg dao unne diekem boer
taege. Want zoeë zag ós mam det. Um maar te zwiège euver vruger, vruùger of
vrujer. Alledreej good en alledreej hiel lang geleeje.
Van mich
zult ge neet huùre wie ge ut mót schriève. Meschiens waal unne gojje raod! Ge
mót gewoeën beginne met schriève, ouk nao óch kinder en kleinkinder. Allein zoeë halde we ós eige dialect laeventig. Foute make
besteit neet. En ge zult merke det door ut te doon, ut ouk steeds baeter geit.
Ik kin ut
weite want ik schrièf al tieën jaor idderen daàg wat in mien eige Bliericks. As
mien vrouw ut wat vind kómme ze in miene blog (https://blerickvroeger.blogspot.com/
) te staon, dae in de loup van d’n tièd mier as 125.000 kier is gevónde. Minse
vrooge mich um un book oèt te gaeve, ut zièn d’r intösse al veer gewaore. Miene
kwats wuùrd veurgelaeze in verzörgingshoèze. Ik huùr det aldere kinder miene kwazel
aan eur elders veurlaeze. Ik wil dao-mei neet stróntse! Tuurlik veult det good,
maar mak mich neet gruuets.
Waal
dankbaar nao Wiel, Jacq en al die andere die mich leete zeen wie ze eur eige
moderstaal in letterkes, accente, wäördjes, zinne en verhaole wiste te vange.
En ós Blierick det zal noeits vergaon, zoe-lang de wortel en de pin blief bestaon.
