maandag 16 maart 2020

Unne speklap taege Angina

Ózze pap haet zich unne foenkelnagel nieje fiets gekoch beej Karel Kerp en ik kreeg zienen alde draodaezel. Mien kinderfietske woord umgetoes veur unne vuuls te groeëte. De zaal kwaam op d’n ónderste stand te staon, hae stónd haos op de stang. Maar ut bleef effe schravele met mienen baom euver dae zaal. En in ut begin had ik ut geveul det ik idder moment zoeë maar kós umkiepere. Maar alles wint.

Ik heb al un paar daag genne hónger en ut aete smak mich eigelik neet. De snaps ut neet wie ut kin maar ut is ech waor. Ut is eigelik gen doòn, maar op un gegaeve moment fiets ik door de Sahara. Ik staon op de trappers en douw mich te verrekke in dae groeëte losse zandbak. Ik heb unnen druuëge nek, zweit mich kepot en kóm aevel genne centimaeter veuroèt. In de vaerte leet un oase, tenminste det dink ik want ik zeen greune palmbuimkes bewaege in die körkdruùge lóch. Ut is zjuus as of dae gaele zand gölfkes mak, alles siddert en trilt un bietje. Mienen bums duit pièn en steit op springe, ik heb koppièn. Op de grónd zit un ald vruiwke hièlemaol verborge in unne dónkerbroène jute umslaagdook. Ik trap wiejer, ik kin neet mièr praote van de pièn in miene nek, ut blood klop mich in de slaope. Miene veurband zak alsmaar wiejer weg in det los gedeuns, de wind teikent kleine gölfkes in ut zand. En gluif mich, ik zeen ut ech, in de vaerte bewaeg en siddert ut zand as gölfkes net wie water in de zieë. Is dit noow un fata morgana of waer ik gek? Ik bin kómpleet neet allein de waeg maar ouk de klöts kwièt. Ik kin neet mièr dinke, miene kop springk haos oèterein. Inens doemp det ald vruiwke weer op, ze helt dae dónkerbroène umslaagdook vas met akelig lange knäökerige grièptengelkes. Ik kièk eur aan, van die dónkerbroène haole ouge kièke dwars door mich haer. Ik bin doèdsbenauwd en trap wiejer. Ik kin neet mièr, ik bin kepot muùg, ik bin zeiknaat van ut zweite maar blièf trekke aan ut stuur en douwe op die pedale. As ik weer opkièk steit det ald vruiwke inens rech veur mich. Ze sleit dae umslaagdook aope. Ik kièk eur in die haole dónkerbroène ouge, ze lach en duit eur gerimpelde mónd aope. Ik zeen twieë broène tand, eine links-baove en eine rechs-ónder. Ze goèjt dae umslaagdook euver mich haer en alles wuùrd stikkeduùster. Un heise stum huùr ik in mien oère d’r oèt perse: ‘Ik kóm dich haole . . . ‘.

Ik veul un frisse hand op mienen bums en schrik wakker. Ós mam zit op de rand van mien bed en leet mich un naat washendje op de kop:
‘Maar jóng, de bis gans naat van ut zweite, heb se gedruimp?’.
‘Hièl akelig mam, un alde vrouw woel mich kómme haole!’, ik had un hièle zwaore stum en kós haos neet praote van de pièn in miene nek. 
‘Ik veul ut al, de hebs koorts, ik zal dich morge waal krank melde op schoeël’.
Ik zag niks mièr, ós mam goof mich unne druùge pyama en schoeëne lakes. Veurzichtig nipde ik un glaas kald water nao binne en veel efkes later razelend wie un Spaans rietje weer in slaop. Maar ut waas neet taege te halde, de kómmende daàg bleef ik maar fietse in dae kloeëte Sahara en det lillik ald vruiwke woord ik maar neet kwièt. Sanderdaags waer ik wakker, dokter Vos steit naeve mien bed. Ik mót op mien ziej gaon ligge, de daekes gaon umhoèg, de bóks na ónder en ik krièg unne kalde thermomaeter in mien kuntje gedouwd. Hae wach un tiedje, ós mam mót un paar kièr hièl deep zuchte en dokter Vos haolt um weer d’r oèt:
’39.2’, zaet dokter Vos, ‘doe je mond nu maar eens open! Iets verder anders zie ik niks . . . ‘. Ik huùr um effe later taege ós mam wat mómpele euver Angina en un kuur van un waek, maar ik bin alweer ónder de daekes gekraope en val in slaop. As det lillik ald wièf weer opdoemp dink ik metein:
‘Angina, des waal unne moèje naam veur zón nut wièf’

Dreej kièr per daàg mót ik un wit pilke inneme en ós mam probeert mich vol te douwe met heite boeljon en beschuutjes met bótter. Nao twieë daàg meug ik ónder op de kannepeej gaon ligge ónder eín lake en eín daeke. Die inge druime zièn intösse ouk weg en ós mam haet mich oètgelag det ik kaelóntstaeking heb. Ut ruùk weer lekker as ós mam steit te kaoke in de keuke aan ut fernuùs. En de beschuutjes hange mich ónderhand ouk alweer d’n babbelaer oèt.

Saoves zit de femielie Tietelèr gezellig te aete aan taofel en ik lig op de kannepeej. Ze hebbe petatte met broène boeëne met speksaus en magere speklappe. Ós mam haet veur mich apart broène boeënesuupke gemak met un ekstra maggieblökske d’r in.
‘En wie geit ut met ózze kranke?’, vruùg ózze pap en sniet un flink stök van unne speklap aaf.
‘Ut geit waal weer, ik lösde waal un stökske speklap’, zag ik met mien zwaore stum van de kaelóntstaeking.
‘Volges mich krieg ózze Jan d’n baard in de kael, noow mót ik ouk al mien speklepkes in de gater gaon halde’, zag mien vader taege ós mam.
‘Piet, hald dae jóng neet veur de gek, dae is ech krank . . .’.
Nao ut aete ging ózze pap in ziene praos zitte en kreeg wie altièd un tas kalde kóffie. Mien zuskes ware aan ut aafwasse en ós mam kwaam oèt de keuke met un bordje en zag breid lachend:
‘Ik heb nag unne groeëte speklap euver, wae wilt dae hebbe . . ?’
‘Ukkuh . . ‘, reep ik met mien zwaore stum. En hièl zörgvuldig woord dae speklap in stökskes gesneje en idder stökske ein-veur-ein aafgezoebeld. Dae lekkere zalte smaak deej mich goòd en det vet smaerde miene kael. En daonao woorte de reipkes vet en vleis langzaam fièn gekauwd en doorgeslik. Minsekinder wat heb ik genaote van dae speklap! En vanaaf daen tièd vind ik unne gewoène speklap nag altièd ut lekkerste stökske vleis. 

En dae nach schravelde ik in mienen druim met miene fiets naeve de Majjem en wie ik thoès kwaam wachde ós mam mich op met petatte met broen boeëne met speksaus en magere speklappe.