donderdag 5 april 2018

Mien pièpelökskes


Mien vader en moder ware ’t altièd met-ein ins, det ware twieje hand op eine boèk. Behalve euver mien pièpelökskes, daor dóchte ze toch verschillend euver. Ós mam waas kepot van mien moèij vallende krölkes en douwde ze geregeld hièl gruuets ein bietje op met twieje hand. Ze keek mich daobeej hièl leef aan. Maar ózze pap woel gaer ‘ne jóng van mich make, en woel mich mei loekse naor Lewie Crompvoets de kapper um mich ein jóngesköspke te laote knippe. En ik zoot tösse die twieje veure in, maar det makde mich gaar niks oèt. Sterker nog, ik waas mich det neet bewus, det hebbe ze mich pas vuuel later verteld.
Maar ós mam woel waal iërs ’n foto van ós laote make, natuurlik um mien pièpelökskes te laote verièuwige. Weej hadde thoès gen fototoestel. Noow grièpe ze zich de ‘smartphone’ en make van alle kante digitale plaetjes. D’r heuf gen rölke in, dus ’n paar mièr of minder kós toch niks. Vruueger, en ik praot noow euver 1949, góng det gans anders. Let maar ens op. Ós Mieke, ós Fien en ik-zei-de-gek móste iërs in de kuuep, duchtig de haor gewasse met Schwartzkopf en de res van de liefkes met Sunlight-zeip. De twieje vrouwluuj krege vlechjes in de haor, en die woorte keurig vas gezatte met groëte gestreke strikskes. Ik zoot mich det te beklotse, want ik moch neet mièr bewaege en al gaar neet naor boète. Toen kwaam ik aan de beurt, ós mam keimde mich netjes de häörkes en knipde miene pónnie vlièmscherp en rech wie naeve unne lineaal. Mien zuskes krege de sóndigse kledjes aan, en ik woort in mien bretèlbukske gehese. Ós Mam deej twieje stappe truuk en beklotsde ós ens good. Ze straalde van oèr-tot-oèr, zoeë gruuets waas ze op eur jóngste kroës.
En toen gónge we same op paad nao Koopal in ’t dörp. Ós mam heel mich stevig vas, bang det ik wegleep. Want dit waas gaar niks veur mich, ik heel van boète kuite, mich vettig make en van lekker aete. Det in de ploèij zitte vónd ik verschrikkelik. En as ik noow good naor die foto kièk, dan kin ik det ouk van mien gezich aaflaeze. We loupe de Kloësterstraot aaf en beej Koopal naor binne. We mótte effe wachte, en effe later waere we door zón vale gerdièn naor achter begeleid. Dae fotograaf lachde wat euverdreve vrintelik naor ós, maar daor trap Jantje neet in! We móste met ós dreeje op ’n hard benkske gaon zitte, zoeë doèn meugelik beejein. Ós mam controleerde de vlechjes nog maar ens van mien zuskes. Mien bretèls woorte nog effe rech gestreke, en ze douwde mien pièpelökskes nog ’n bietje umhoëg.
‘Nog wat doènder beejein gaon zitte’, zag dae smieg met zien lachende smoel, en hae kwaam nao ós toe. ‘Nog doènder’, en hae douwde miene linkerschouwer veur ós Mieke. En de linkerschouwer van ós Mieke veur ós Fien. En hae leep wat euverdreve flot truuk naor ziene foto-camera. ‘En noow effe lache naor ’t veugelke’, zag dae gladjanus en stook zien linkerhand umhoëg. En bewoog daorbeej zien vingers wat op-en-neer. Hae drökde aaf, maar waas neet content. ‘Laot ze ens effe wat vrintelikker kièke’, zag hae taege ós mam. Maar die stónd allein maar gruuets te kièke. Allein ós Fien had ’t begrepe en lachde ’n bietje geniepig wie ’t det thoès ouk zoeë good kós.
En zoeë óntstónd de foto die geej heej baove zeet. ’t Waas ouk gelièk de letste met mien moèije pièpelökskes. Want wie de foto klaor waas en ein moèij plaetske op de schouwmantel had gekrege, toen waas ózze pap ’t zat. Ik mós met naor Lewie Crompvoets. Maar neet veurdet ós mam mich met traone in de ouge ein paar pièpelökskes had aafgeknip.
Hièl vuuel jaore later haolde ós mam op unne gooje kièr ein bleke trummelke oèt d’n dressoir. Ze makde ’t hièl veurzichtig aop en pakde ein doorzichtig täötje d’r oèt. Ze heel ’t taege ’t leech en we keke same naor ein paar van die gold-blónde pièpelökskes. ‘Die ware van dich’, zag ze hièl gruuets, ‘wat hads dich vruueger prachtige pièpelökskes’.

Ze zuchde ens deep en ik zoog ein traon.