vrijdag 19 mei 2023

Maasschippers kwame thoès

‘Unne profieët wuùrd in zien eige land neet geïerd’

Dao meus ik woensdig-aovend aan dinke wie ik nao hoès reej. Met steun van Marijke had ik un laezing meuge verzörge in ut Fort Museum. Veur zón dertig man zón twieë oor ut spannende reile en zeile vertelle euver ut meis mobiele beroep van de 15de tot en met de 19de ieuw. Ónder ut met teks begeleide van 90 dia’s heel ik d’r un hièl good geveul aan euver. Ik waas van teveure un bietje zenewechtig, want ut verhaol speulde zich ieuwelank maar un paar hónderd maeter wiejer aaf. As ik door ut raam van ut museum keek, zoog ik in gedachte die sterke vesting Venlo met zien viertieën tores, zien veer stadspaorte, en dae beschermde have achter de kop van Wieërt. Links veur mich loog vruùger die imposante Staay, wao ieuwelang un ‘vleegende brök’ op en neer euver de Maas voor. In gedachte zoog ik die kleine holtere maasschepe veurbeej getrokke waere door de lièndrievers en eur paerd.
De toehuùrders ware zièr geïnteresseerd en we woorte nao aafloup óndergedómpeld in hertelik dank en proficiat. D’r waas ouk nog un Titulaer, we stamde allebei van Levrinze Kuueb aaf. Det mak ut altièd weer apart. Wat mich waal opveel waas, det ik de meiste kós van Facebook en d’r maar verrekkes weinig leeje van de Heemkundekringk ware. Marijke vroog aan mich ónderwaeges:
‘En, bis se ouk tevreeje’. Ik dóch efkes nao en zag:
‘Ik bin óntzettend bliej det ik eindelik euver mien passie in Blierick heb meuge vertelle. Al heb ik mich zelf mótte oètnuuedige, ik heb eindelik un ode kinne bringe en mienen dank kinne oètdrökke aan die mièr as 800 maasschippers die ik allemaol oètgezóch heb. Doeënbeej de alde have van Venlo’.
‘Dan is ut good’
, zuchde Marijke.

Maar wie ik de volgenden daag op de bank loog met de puuetjes umhoeëg toen meus ik toch effe truuk dinke aan mien ierste laezing euver de maasschippers. De Stichting Vrijheid Urmond had mich via internet gevónde en vroog of ik un verhaol kós kómme vertelle. Urmond waas veur mich bekind, die van Peemans kwame d’r vanaaf en nog hiel wat mier schippersfemièlies. Ik zuuj mien verhaol halde in de Martinuskerk, opvallend gelaege op un gans ummoorde verhuuegde terp. We ware op tièd gegaon um de apparatuur oèt te teste. Nou, ze stónde ós al op te wachte. Ik kreeg un draodloze dasspeld opgestaoke en un zenderke in de kóntetes. Marijke kreeg un moèj plaetske veur de laptop en unne technicus stelde alles keurig in. Nou, det ging flot, noow hadde we tièd euver! Net wie ik waal zin had in un tas kóffie, kwaam zón vruiwke vraoge of we wat woele drinke!

En dao struimde de kerk kótsvol, minnige pestoèr zuuj d’r bliej met gewaes zièn. Ik telde de steul en kwaam baove de twieë-hónderd. De veurzitter äöpende de beejeinkóms en zat mich in ut zunke. Ik veulde mich inens un bietje unne professor van ut troebele maaswater. De minse klapde al veur ik wat gezag had. Eindelik moch ik d’n altaor beklumme en zoog det d’r achter in de kerk nog zeker vieftig man meuste staon.
Die twiejehónderdvieftig man droge mien verhaol as ut ware euver ut Maaswater en met kiepevel vertelde ik dao in Urmond mien ierste verhaol euver de maasschippers van de 15de wies de 19de ieuw. Ik kreeg un staonde ovatie, um verlaege van te waere. En d’r woord bedank met un envelöpke, un fles wièn en veur Marijke unnen boes bloome. Dao duis se ut neet veur, maar veult waal good. Nao aafloup stónde in un aparte ruumte staontaofels met hepkes en ze kwame rónd met drinkes.

Dao meus ik effe aan truuk dinke, miene kael waas nog geveulig en druueg van det zónder microfoon zörge det idderein dich verstónd in ut Fort Museum. Maar ut klink gek, toch heb ik un baeter geveul euvergehalde aan mien laezing in Blierick. Want dao pasde mien verhaol, mien laezing euver de maasschippers kwaam eindelik thoès. Un paar hónderd maeter van de Staay, op kièk-aafstand taegeneuver Venlo det groeët is gewaore door de maashandel en zien maaschippers. Ze hebbe in de geschiedschrièving vuuls te weinig aandach gekrege. Dae woensdigaovend zat ik det effe rech.
En jao, qua organisatie mót ós Heemkundekring nog ut ein en ander liere. Ze heuve mich neet te paerdskeutele maar ik meus toch dinke aan det gezegde:
‘Unne profieët wuùrd in zien eige land neet geïerd’