Slaopkamer geheime

Ik lig op de rök in bed met mien hendjes ónder miene bums. Ik weit ut nag good, ut is 1953 en euver un paar maond doon ik de ièrste kemuùnie. De slaopkamer van mien zuske en mich leet aan d’n achterkant van de Lieuwerikstraot nummer 13. Op de holtere vloer leet van det kalt riebelig leechgreun zeil, de zuùs presiès wie de planke ligge. Veur de raam hingk un dónkergreune gerdièn. D’r staon twieë einpersoènsbedde op. Ut kop- en vote-eind zien simpel gemak van zón leechblauwe rónde buùze, die un leechgreune plank inklemme. Op unne goodvaerende spiraalbaom leet un harde kepok-matras. Dao kin se lekker op springe wies aan ut plefónd, allein rak dae spiraalbaom dan waal de grónd. En det vinde ze beej ós ónder in de hoèskamer gaar neet leuk. De ónder- en baove-lakes zièn van det pluùzige flanel, net wie ut kösse-euvertrek. Twieë daekes, un blauwe en un gaele, make de bedde oètnuùdigend genóg um in te slaope. Aan ut plefónd hingk un wit porseleine lampe-kepke met un fièn blauw rendje. Tösse de bedde leet un groeët roets-metje en taege de moor un beejzettäöfelke met un zelf-gehaak kledje. As enige sier hingk d’r un print van Jetses aan de moor. We hebbe baove gen water en gen huuske. Op d’n euverloup, ónder de zöldertrap, steit unne pispot zoeëdet we snachs neet nao ónder hove. Geej kint ze waal, zónne umgekièrde witte geëmailleerde Duitse soldaotenhelm met un fièn blauw rendje wao se presiès tösse mós mikke. Met unne duchtige breie rand um op te zitte en un groeët oèr um good te kinne drage. En vergaet óch neet, mien bed steit as-se-binne-kums links ónder de raam taege de moor.

De klokke van de Lambertuskerk luùje, d’n daag begint, ut is smorges vruùg kwart veur zeve. Ik schuùf de gerdièn aan de kant. Wat unne moèje morge, wat un geweldig oètzich. Ónder mich leet ózzen haof dae un bietje taps toelöp nao de Smeliënstraot. Rechs doemp de moor van Rooijakkers op met die moèje moorschildering. Links de mièr bescheide moor van van Beek op nummer 9. Rech veur mich leet de Smeliënboer, un lange lieëge witte boerderiej met ónder langs unne zwarte getèrde rand. Ut ingezakde daak mak ut plaetje veur mich ónvergaetelik. Links daovan in de wei steit un paerd van Frankena. Rechs van de Smeliënboerderiej schiènt un fel gael leech oèt de groeëte glaas-in-loeëd-rame van de kerk. Ik gaon op mien kneen zitte en steun met de ellebäögskes op de vinsterbank. Um mich det allemaol good aan te klotse. Dao kump Sef de Smeliënboer nao boète, dae mót zeker nao ut huuske um te poepe. Oèt de paort beej van Beek kump ein van de jónges op snippenäörtje aangesprint, dae mót dink ik de mis deène. Efkes later zeen ik Roeska kómme, det is ós buurvrouw. Gans in ut zwart met eur tasje ónder d’n erm löp die met eur krómme puùtjes nao de kerk. Beej Rooijakkers geit baove in ut neij-atelier ut leech aan. D’n daag is begós.

Un paar waeke later ligge we saoves weer ens vuùls te vruùg in d’n bóch. Mien zuske en ik zien aan ut kuite wies tot ze det ónder in de hoèskamer zat zièn. Mien aldste zuske wuùrt nao baove gesteurd um ós in ut gareel te kriège. We huùre um ‘doebedoebedoep’ de trap opkómme en weej duike kevieps ónder de lakes. Hèt vluug beej ós de kamer op en ik huùr um net aanzette: ‘Wat mót det heej met óch . . . ‘. Maar det gladde metje op det roebelige schoeën gepoetsde zeil ónderbraeke um. ‘Zjoeppp’, duit ut metje en efkes daonao huùr ik ‘Ploeffff . . ‘. Mien aldste zuske schuut met zien ranke bein ónder mien bed en de res vluug d’r vanzelf achteraan. Ut kin zich nag net vasgrièpe aan de rand van mien bed en kiek mich verschrik rech in de ouge. ‘Stelletje neetnekke, noow is ut ech gedaon of d'r gebeurt wat!’. En ut schravelt zich nuùtelik umhoeëg, veult zich aan ziene baom en weej lache ós kepot op ós kepokmatras.

Mien twieëde zuske det luuës vuùl, zoeë had ut unne kièr ‘Erik of het klein insectenboek’ gelaeze. Saoves aan taofel had ut ós dao euver verteld. Det bukske ging euver unne Erik Pinksterblom dae neet in slaop kós valle. En dae toen hièl klein woort en in un schilderie aan de moor spróng. En dae belaefde toen van alles met allemaol inge bieësjes um zich haer. Nou, en det verhaol leet mich neet mièr los. Saoves loog ik in bed en kós neet slaope, mien ouge woorte getrokke nao die print van Jetses beej ós aan de moor. Maar ik woel det neet en keek umhoeëg nao de lamp aan ut plefónd. Maar steeds woort ik weer getrokke nao die print met allemaol van die hièle akelige bieësjes. Ik dóch: wat gebeurt d’r as die spinkes of die kaevers noow inens aeve groeët ware as mich? Ik trappelde met de bein en pakde met mien hand de rand van ut bed vas. Ut waas net of ik hièl klein woort, ik veulde mich krumpe! Of waas ut net of die bieësjes hièl groeët woorte? Krampachtig klampde ik mich nag vaster aan mien bed wie ik zoog det die bieëster op die print inens begóste te bewaege. Ze strekde eur tengels nao mich oèt. Wie ik de volgende morge wakker woort, waas ik zoeë bliej wie unne gek det ik nag aeve groeët waas as gisteraovend. Ik keek nao die print aan de moor en ik veulde mich inens hièl röstig waere wie ik zoog det die moèje bieësjes doeëdstil ware bliève zitte.

Op unne gojje aovend gaon ik nao bed, ós mam haet un ièzere kroèk tösse de lakes gelag. Netjes toegeknup in unne katoène luier. Ut bedje is lekker werm en ik schuùf de kroèk veurzichtig nao mien vutjes. Ik veel metein in slaop. Inens schrik ik wakker, boète begint ut te ónwaere, ut kump steeds doeënderbeej. Felle lichflitse verleechte de slaopkamer en kort daorop: ‘Pats, kraakkk rómmeldebómmeldebóm . . ‘. Ut hertje klop mich in de kael en mien zuske begint te schrièuwe as-of ut aan un mets hingk. Ós mam kump nao baove, sop ut palmtekske in ut wiejwatersbekske en we waere allebei gesop. Ze geit beej mien zuske op de rand van ut bed zitte en zaet: ‘Bin maar stil maedje, det drief zoeë vanzelf weer euver . . . ‘. Maar ik had ózze pap al ens hure zegge det ónwaer döks baove de Maas blief hange. En volges mich waas det toen ouk. Ik merkde det ós mam ut d’r ouk neet op had. Ik loog volledig gestrek in bed, uigskes wièd aope um genne flits te heuve misse, de hendjes hele stevig de rand van de daekes vas. Ós mam begós te zinge um ós te truùste. En ós mam die kós hièl moèj zinge. Ik had nag noeits unnen ingel huùre zing, maar zoeë mót det óngevièr klinke. Ze zóng dreej liedjes veur ós: ‘Ach vaderlief toe drink niet meer', 'Achter in het stille klooster' en as letste 'Aan de muur van ’t oude kerkhof’. Ik zoog un dieke traon euver eur wang rolle en ik mós slikke zónder det ik wat had um te slikke. Langzaam-aan woort ut boète weer röstig, hièl wièd e-weg rómmelde ut nag wat nao. Ós mam stopde ós in en we vele metein in slaop.

De volgende morge makde de klokke van de Lambertuskerk mich weer wakker. Ik kroop met miene kop ónder de gerdièn door en keek nao boète nao mien eige Blièrickse kièkdoeës. Roeska van beej ós naeve leep  met eur krómme puùtjes nao de kerk. 

Alles waas weer gewoèn maar hièl biezónder as ik dao noow aan dink . . . .