woensdag 18 november 2020

Unne verpesde Sinterklaos

Ut waas op unne mièzerige zóndaag in november. Wie ik smorges oèt de raam keek hóng d’r un dieke mistige daeke euver Blièrick. De letste vóchtige herfsblaedjes dwarrelde oèt de haos kale buim. Zóndigge zièn oèrvervaelend veur un menke van zes jaor. De mós persee de zóndigse kleier aan en die meuge ouk nog ens neet vettig waere. Maar vandaag waas unne biezóndere daag. Sinterklaos kwaam eindelik aan in Blièrick. Vanaovend meuge we dan nao lang wachte en dök vraoge ós scheunke zette.

Smiddigs woorte mien jóngste zuske en ik in ózze zóndigse jas en sjaal ingepak. We ginge met ós mam op paad door de Lieuwerikstraot nao ut dörp. In de Broekstraot lepe al mièr kiendjes met eur elders aan de hand dezelfde kant op. In de Kloeësterstraot waas ut baeregezellig, achter de winkelroète stónde allemaol Sinterkläöskes en hièl vuùl Zwarte Pietjes tösse die moèi ingepakde en versierde pekskes. Luidspraekers hónge boète en speulde Sinterklaosliedjes.
‘Zit mien graasj d’r ouk beej?’, vroog ik aan ós mam en wees nao un etalaasj.
‘Det zit nog in wiej zek jungske. Maar wae wet, as se braaf genóg bis!’, zag ós mam. Ut waas drök op de Kloeësterstraot, ut leek waal of gans Blièrick op waeg waas nao Sinterklaos. Beej de Helling meuste we tösse de minse door schravele wies op de Staaywaeg. Un bietje beschut taege de dieke moor van ut kerkhaof vónde we un plaetske bergop in ut nate graas. Ut zoog zwart van de minse en de Hermenie stónd un stökske wiejer-op klaor naeve de Maas. Dich taege ós mam aan wachde we aaf wat d’r ging gebeure. En eindelik hoorte we ‘toèt . . toèt . . toèt’. De hermenie begós te speule ‘zie ginds kump de stoumboeët’ en alle kiendjes zónge mei. Ik ging op mien tieëne staon en sperde mien uigskes wage-wièd aope. Ik woord inens hièl zemelewappig en mien hertje boenkde in miene kael. Eindelik, dao zal se um hebbe! Dae groeëte boeët met ziene dampende schoorstein kwaam alsmaar doeënderbeej. Sinterklaos stónd zweiend veur-op d’n boeët en unne ganse zwiek Zwarte Piete rende op-en-neer euver ut dek. Det aanlegge aan de wal deurde un ieuwigheid. Maar dao woord de loup-plank oètgelag. De Zwarte Piet sprónge zoeëmaar van d’n boeët in ut graas en Sinterklaos schreej plechstatig euver de loup-plank. Hae goof de burgemeister un hand en zweide nao alle kiendjes op de wal. Wat zoog-e d’r moèi oèt met ziene lange witte baard, dae golde staaf, daen hoeëge mijter en dae wieje roèje mantel. Nog vuùl moèier as det ik gedruimp had.
‘Kièk mam, dao is Sinterklaos’, en wees nao um met mien vingerke. As of zeej det neet gezeen had!? Ós mam lachde en streek mich euver mienen bol. Oei, dao kwame de Zwarte Piete op ós aaf. Ze ware allemaol griès geschmienk en hadde allemaol un prachtige dansende vaer op eur kleurige mutse. Dao kump zón leef Zwarte Pietje op ós aaf. Ut lachde taege mich en die witte tand stoke moèi aaf taege dae grièze schmienk. Ut greep met zien volle hand in dae jute zak, ik makde un kuulke met mien twieë kleine hendjes en kreeg unne gansen houp met paeperneutjes. Ut lökde mich maar net um ze allemaol in mien jasse-tesse te douwe. En ut Zwarte Pietje huppelde bliej wiejer nao ut volgende kiendje.

Maar toen gebeurde ut, inens spróng unne kwaoje man zoeëmaar tösse de minse oèt op um aaf. Hièl akelig gans in ut zwart gekleid, zienen dónkere kop in zón groeëte capuchon verbórge. Met unne gemeine karate-trap schöbde dae mien leef Zwarte Pietje vol in ut gezich. Mien zuske en ik schrókke ós te pletter en begóste metein te bäöke. De traone rolde euver ós wengskes en vele op de winterjas.
Naeve ós zoot un kiendje beej ziene pap in de nek en det kreisde wie un jóngk verkske. Inens waas ut ièzig stil op de Staaywaeg, twieë pliessies grepe daen akelige mins beej zien klatje en deje um de handboeie aan. Maar mien Zwarte Pietje loog op de grónd, gans Blièrick had met um te doon. Sinterklaos stapde van ziene schummel aaf um ziene knech te truùste. De Hermenie probeerde met ‘Sinterklaasje kom maar binnen met je knecht’ nog de boel wat op te fleure. Maar miene ganse Sinterklaos waas met daen eine trap gans nao de kloeëte.
‘Waorum deej dae det?’, vroog ik aan ós mam.
‘Dao krièg geej later nog wat mei . . . ‘, zag ós mam filosofisch en vaegde un träönke van eur gezich.
Un paar waeke later zoot ózze pap oètgebreid tante Bet te laeze in ziene praos.
‘Heb se ut gelaeze Tuut, dae vervaelende poetzak dae Zwarte Piet in zien gezich trapde haet beej verstek 40 oor taakstraf gekrege. Maar ze kinne um neet mièr vinde, dae oèlewapper’, zag ózze pap.
‘Verschrikkelik’, zag ós mam, ‘die make alles kepot veur die ónschöldige kiendjes en kómme d’r met e-weg’. Maar ózze pap loos gelökkig ouk veur det ut weer good ging met det Zwarte Pietje. Ut had twieë nieje veurtendjes gekrege en kós weer stralend lache. En wie ze um vroge of ut vólgend jaor weer d’r beej waas zag ut: 'Tuurlik, neet allein veur mich maar veur allemaol die blieje gezichjes van die kiendjes’.

Ik huùr mien vrouw rope: 'Jan, kump se aete?'. Ik schrik wakker en dink 'gelökkig ik heb gedruimp'.